Postaci lekĂłw 4

4

S środki przedłużające trwałość leku, gdy dany środek leczniczy jest wrażliwy na wpływy warunków otoczenia, mogą to być środki bakteriostatyczne, substancje chroniące przed utlenieniem, wilgocią lub odpowiednio dobrana mieszanina buforowa S inne środki pomocnicze np. barwniki

Dobór środków pomocniczych dla wykonania masy tabletkowej jest bardzo ważny gdyż decyduje o szybkości rozpadu i trwałości tabletki.

Tabletki do podawania doustnego (per os) - TABULETTAE ORAŁEŚ

•    Tabulettae    - niepowlekane

■ Tabulettae obductae    - powlekane *

*    powlekanie ma na celu ochronę substancji leczniczej przed czynnikami zewnętrznymi, zamaskowanie przykrego smaku, resorpcji substancji leczniczej w miejscu odpowiedniego wchłaniania

-    Tabulettae sublinguales    - podjęzykowe

( po rozpuszczeniu ulegają wchłonięciu do sieci naczyń chłonnych np. nitrogliceryna )

• Dulci tabulettae    - do ssania

•    Tabulettae cum liberatio modificatae - o zmodyfikowanej szybkości uwalniania np. tabletki warstwowe

• Tabulettae effervescens    - musujące

-    Tabulettae prolongatum    * o przedłużonym działaniu

Tabletki do stosowania zewnętrznego

Tabulettae ad solutiones - do sporządzania roztworów stosowanych zewnętrznie

np. Rivanol, Altacet, Kalium hypermanganicum - przy zapisywaniu tej formy należy podać w jakiej

objętości wody należy rozpuścić tabletkę aby uzyskać odpowiednie stężenie roztworu

Tabulettae vaginalis * dopochwowe

Tabulettae rectalis * doodbytnicze

Tabletki do stosowania pozajelitowego

Tabulettae implantabilae - do implantacji

Tabletki, drażetki i kapsułki są obecnie pakowane fabrycznie w listki foliowe. Ten rodzaj opakowania zabezpiecza przed uszkodzeniem mechanicznym a także przed ewentualnym zanieczyszczeniem bakteryjnym.

Tabletki wielowarstwowe - mają przedłużyć czas działania leku lub umożliwić jednoczesne podawanie kilku środków leczniczych, składają się z kilku warstw, rozpuszczają się

w różnych odcinkach przewodu pokarmowego, - w soku żołądkowym, w dwunastnicy, w jelicie cienkim

np. Spasmophen duplex 0,01 (dz. rozkurczowe) in drag.

Lek ten zawiera dawkę inicjującą w warstwie zewnętrznej rozpuszczalnej w żołądku i dawkę podtrzymującą - w rdzeniu tabletki pokrytym otoczką nierozpuszczalną w żołądkuw ten sposób uzyskuje się przedłużenie działania.

Tabletki o przedłużonym działaniu - prolongatum, retard. durules, depot - różne konstrukcje powodujące zwolnienie wchłaniania substancji leczniczej

Tabletki szkieletowe - przykład Phenformin prolongatum - doustny lek p/cukrzycowy Gąbeczka, szkielecik, którego pory wypełnia środek leczniczy, a sam szkielet nie ulega rozpuszczeniu w przewodzie pokarmowym, trzeba pacjenta o tym uprzedzić - szkielet pojawia się w stolcu.

DRAŻETKI - DRAGETTAE, DRAGEES

Są to tabletki powleczone twardą, zwartą masą ( będącą mieszaniną różnych składników:

Saccharosum - sacharozy, Gummi arabicum - gumy arabskiej, Mucilago amylum - kleiku skrobiowego, Gelatinum - żelatyny, Glucosum - glukozy, utwardzonej masy czekoladowej).

Drażetki mają przyjemny smak, są gładkie, co ułatwia połknięcie.

Otoczka drażetki

maskuje smak środka leczniczego

chroni błonę śluzową jamy ustnej i żołądka przed drażniącym działaniem środka leczniczego chroni środek leczniczy od czynników zewnętrznych jak: wilgoć, światło, tlen z powietrza zapewnia rozpuszczanie się leku w odpowiednim odcinku przewodu pokarmowego ewentualnie opóźnia działanie leku