podrozdziały dotyczące pozajelitowego podawania leków, czy postaci leków o przedłużonym działaniu, zostało całkowicie zmienionych i oprą wanych na nowo. Wprowadzono nowe rozdziały o losach leku w or nizmie i o wykorzystaniu danych farmakokinetycznych do ustalania sc
matu dawkowania.
W opracowaniu tym starałem się konsekwentnie zachować nom klaturę zgodną z przyjętymi w rozdziale 1 definicjami. Z tego względu, co może razić niektórych czytelników, i mimo sprzeciwu niektórych ws autorów, wyraźnie zróżnicowano pojęcie leku (to co podaje się chore oraz substancji leczniczej (zawartej w podanej postaci leku i pojawiaj się w organizmie chorego), zgodnie ze stwierdzeniem A. H. Beck< Drugs are never given to a mon; what is gfaen to a man is a drug proc
Od tej zasady czynimy odstępstwo jedynie w przypadku, gdy mowa o tabolizmie i interakcji, aby nie wprowadzać zróżnicowania w stosu do przyjętej już zwyczajowo w piśmiennictwie polskim terminologii.
Traktując tę książkę, jako wprowadzenie do tematu, zrezygnowano ze szczegółowych odsyłaczy do prac oryginalnych, z których czerpano dane. Podano jedynie zestawienia istotnych pozycji książkowych i monografii oraz tylko najistotniejsze dla określonego zagadnienia prace oryginalne. Mamy nadzieję, że innowacja ta spotka się z akceptacją czytelników. ;
Czuję się zobowiązany do złożenia w tym miejscu podziękowania wszystkim autorom za wkład pracy w czasie przygotowywania drugiego wydadlia, a Redakcji VI PZWL za znaczny trud i życzliwą współpracę w czasie opracowywania materiału do druku.
Zdaję sobie sprawę, że niniejsza książka daleka jest od doskonałości, zwłaszcza przy porównaniu jej z coraz nowszymi publikacjami zagranicznymi.
w celu ich uwzględnienia w kolejnym wydaniu i z góry za nie serdś J dziękuję.
Przy przygotowywaniu drugiego wydania korzystaliśmy z krytyc uwag zamieszczonych zarówno w publikowanych recenzjach, jak i kazanych nam osobiście. Mam nadzieję, że wprowadzone zmiany i U2 nienia sprawią satysfakcję naszym recenzentom. Niemniej ponownie cam się do wszystkich Czytelników z uprzejmą prośbą o krytyczne u
« • « • « i • i • • # __ • ___\ _
I’. Podstawowe pojęcia i definicje — L. Krówczyński
2. Losy leku w organizmie — A. Danek
2.1. Uwalnianie
2.2. Wchłanianie (absorpcja)
2.3. Dystrybucja
2.4. Metabolizm
2.5. W>dalanic
3. fiUwalnianic substancji leczniczej z postaci leku — H. Krasowska
3.1. Proces rozpuszczania
3.2. Proces rozpuszczania w układach wielocząstkowych
3.2.1. Układy wielocząstkowe o jednakowej wielkości cząstek......
3.2.2. Układy wielocząstkowe o niejednakowej wielkości cząstek . . . ,
3.3. Metody pomiaru szybkości rozpuszczania..............
3.3.1. Uwalnianie substancji leczniczej z czopków...........
3 3.2. Uwalnianie substancji leczniczej z maści...........
3.4. Ilościowa interpretacja danych szybkości rozpuszczania........
3.5. Korelacja wyników badań in vitro i in vivo.............
£4. Wchłanianie substancji leczniczej — Z. Mach, A. Dancky J. Brandys . . . .
4.1. Anatomiczne i fizjologiczne podstawy procesu wchłaniania.......
4.1.1. Budowa komórki........•...............
4.1.2. Błona komórkowa......................
4.1.3. Krew...........................
|4.2. Przechodzenie substancji leczniczej przez błony biologiczne......
4.2.1. Dyfuzja bierna...................... .
4.2.1.1. Kwasowo-za sadowa teoria podziału...........
4.2.2. Transport czynny . . . ....................
4.2.3. Transport ułatwiony.....................
4.2.4. Transport konwekcyjny ...................
4.2.5. Transport przez pary jonowe.................
4.2.6. Pinocytoza.........................
■4.3. Modele naśladujące błonę biologiczną................
64
64
65
66 66 67
5? Dystrybucja substancji leczniczej — Z. Machy J. Brandys, A. Danek . . . . i 5.1. Przechodzenie substancji leczniczej do niektórych tkanek i płynów ustrojowych .............................
5/^ 5.1.1. Przechodzenie substancji leczniczej do płynu mózgowo-rdzeniowego
Igf 5.1.2. Przechodzenie substancji leczniczej przez łożysko........
•4 5.1.3. Przenikanie substancji leczniczej do oka............
5.1.4. Przechodzenie substancji leczniczej do mleka..........
I 5.2. Wiązanie substancji leczniczej z białkami i tkankami.........
Spis treści 7