produkty miasta0003

14

Florian Kuźnik

Produkty intelektualne. Dzieła naukowe, konstruktorskie, wyniki badań, projekty rozwojowe, patenty. Są to produkty miejscowe związane ze szkołami wyższymi, instytutami badawczymi, biurami projektowymi, grupami konsultingowymi itp. Powyższe instytucje naukowo-badawcze, badawczo-rozwojowe i projektowe są ściśle związane z danym miejscem i jego środowiskiem kulturotwórczym. Mimo międzynarodowych i globalnych powiązań jakie istnieją w tej dziedzinie aktywności, występuje tu zjawisko silnej identyfikacji z miejscem tworzenia produktu i swoiste dowartościowanie produktu-dzieła przez np. ośrodek akademicki, w którym to dzieło powstało.

Produkty finansowe. Produkty bankowe i ubezpieczeniowe, dostępne na danym terenie środki publiczne, w tym pomocowe, papiery wartościowe, np. obligacje gminne. Dana jednostka terytorialna charakteryzuje się określonym poziomem zasobności finansowej. Na poziom zasobności finansowej miasta czy regionu składają się w tym przypadku środki finansowe będące w posiadaniu gospodarstw domowych, władz publicznych (budżety oraz fundusze miejskie i regionalne) oraz instytucji finansowych zlokalizowanych na terenie miasta czy regionu. Nie wszystkie produkty finansowe mają charakter produktu miejscowego. Produkty wielkiego banku są niezależne od miejsca. Konkretna przestrzeń, np. miejska, nie kreuje tu żadnej nowej wartości, nie różnicuje także warunków dostępności do produktu. Istnieje jednak cała paleta miejscowych produktów finansowych, często współtworzonych przez politykę lokalną lub regionalną - linie kredytowe związane z przedsięwzięciami rozwojowymi miast i regionów, emisja obligacji komunalnych, akcji przedsiębiorstw-spółek komunalnych, lokalne systemy ubezpieczeń majątkowych itp.

Produkty kulinarne. Wysoko przetworzone produkty spożywcze związane ze specyficznymi lokalnymi zasobami i warunkami naturalnymi oraz wielopokoleniową kulturą miejscowych wytwórców, specjalności kuchni regionalnej, znane potrawy regionalne.

Produkty górnicze. Wynikające z posiadania przez dany region uni-kalnych-zasobów mineralnych. Nie chodzi tu o każdy rodzaj zasobu i produktu górniczego. Miejscowym produktem górniczym jest produkt powstały na podstawie zasobów, które mają unikalny charakter i są zasobami rzadkimi. Powoduje to, że miejsce wydobycia i wstępnego przetwórstwa nadaje produktowi markę i wyższą wartość rynkową.

Rynki lokalne i regionalne

Produkty „wizytówki”. Produkty firm znane na rynkach międzynarodowych. Produkty te powodują, że dane miasto czy region jest wyraźnie, czasem jednoznacznie kojarzone z jakimś produktem lub sektorem gospodarczym".

Produkty miejscowe są tymi, które mogą być oferowane nabywcom .na wszystkich możliwych rynkach - lokalnych, regionalnych, krajowych, międzynarodowych. Jednakże ich przypisanie do miejsca powoduje, że rynek lokalny i regionalny staje się niejako rynkiem pierwszej kolejności. Nabywca z drugiego końca świata zmuszony jest operować na rynku lokalnym. Nabywca kupujący samochód renomowanej firmy (produkt firmy) nie musi nawet wiedzieć, gdzie ten samochód był wyprodukowany. Prosperująca firma samochodowa może jednak efekty dobrej pozycji konkurencyjnej „rozsiewać” w najbliższym otoczeniu swojej lokalizacji. Efekty mnożnikowe przenoszą się wtedy na miasto czy region w postaci wzrostu zatrudnienia w innych firmach i sektorach gospodarczych, a także poprzez wzrost wiedzy i umiejętności zawodowych, dochodów itp. Przenoszenie i dyfuzja tych efektów następuje pośrednio poprzez rynek lokalny i regionalny. Firma wkomponowana w ten sposób w przestrzeń miasta lub regionu staje się biegunem wzrostu w tej przestrzeni^{1 2}, nawet gdyby w ogóle nie sprzedawała swoich produktów na rynku lokalnym i regionalnym.

W przypadku renomowanego produktu turystycznego (produkt miejscowy) nabywca zmuszony jest przyjechać do miejsca konsumpcji. Produktu tego nie da się przenieść w inne miejsce. Przy okazji konsumpcji swojego produktu turystycznego (pobytu na wczasach) nabywca spotyka się z ofertą wielu innych produktów na rynku lokalnym i ma możliwość dokonywania bezpośrednio transakcji na tym rynku.

2. Struktura rynków lokalnych i regionalnych

Na strukturę rynków lokalnych i regionalnych składają się rynki:

-    produktów firm,

-    produktów miejscowych,

-    pracy.

1

   Opracowanie własne na podstawie: A. Klasik, F. Kuźnik: Espace europeen et competitivite des regions et des secteurs. Dans: Le consommateur et 1’entreprise dans 1’espace europeen - etnhnocentrisme ou globalisation. V^cmcConference Internationale du Reseau PGV. Katowice 1999, (p. 19-32). A. Szromnik: Marketing terytorialny - geneza, rynki docelowe i podmioty oddziaływania. W: Marketing terytorialny. Strategiczne wyzwania dla miast i regionów. Uniwersytet Łódzki, Łódź 1997 oraz materiały z ii Niemiecko-Wloskiego Forum Regionów „Strong regions for a strong Europę”. Stuttgart, 6“' of may 1999.

2

   J. Boudeville: Amenagement du territoire et polarisation. M.Tch. Genin, Paris 1972.