Przedsiębiorstwo turystyczne w gospodarce wolnorynkowej G Gołembski (19)

20 /. Podmiot i przedmiot ekonomiki przedsiębiorstw

wyrobienia sobie sądu o kondycji i wiarygodności finansowej swego kontrahenta i kredytobiorcy¹⁶.

Kształtowanie się wskaźników zależy w dużej mierze od oddziaływania na przedsiębiorstwo z zewnątrz i oddziaływania na jego prace wewnątrz poprzez decyzje kierownictwa, czyli od systemu zarządzania. Oddziaływanie zewnętrzne w gospodarce rynkowej ma charakter pośredni. Polega ono na oddziaływaniu na decyzje przedsiębiorstwa poprzez kształtowanie instrumentów ekonomicznych (podatki, amortyzacja, oprocentowanie kredytów, oprocentowanie środków trwałych itp.), które wpływają na podejmowane przez przedsiębiorstwo decyzje ekonomiczne. Skutki tych decyzji przejawiają się w przedsiębiorstwach turystycznych, np. w wielkości i standardzie bazy, w stopniu i sezonowości jej wykorzystania, stosowanych cenach i marżach itp. Zarządzanie wewnętrzne polega na kształtowaniu struktur organizacyjnych, zakresów czynności, organizacji pracy itp.

Przedmiotem ekonomiki przedsiębiorstw jest wreszcie ocena aktywności wobec nabywców, czyli podejmowanie działań marketingowych♦ Marketing jest jednak tak szerokim zagadnieniem, że nie będzie w pracy rozpatrywany całościowo. Skoncentrujemy się głównie na marketingowym systemie informacyjnym oraz źródłach pierwotnych i wtórnych gromadzenia danych. Bardzo istotnym zagadnieniem jest też obserwacja i analiza konkurencji.

Ekonomika dotyczy wszystkich rodzajów przedsiębiorstw, my jednak koncentrujemy się na czymś tak trudnym do zdefiniowania jak przedsiębiorstwo turystyczne. Dlatego też w pierwszej kolejności musimy scharakteryzować czym się ono zajmuje, bo przedmiot działalności ma zasadniczy wpływ na ekonomikę tych przedsiębiorstw. Dlatego określić musimy coś tak niejednorodnego jak produkt turystyczny. Kształt ostateczny tego produktu uzależniony jest od typów i rodzajów turystyki, a te uzależnione sa od motywacji podróży.

Ponieważ wielość form turystyki i różnorodność produktu turystycznego stymuluje zróżnicowanie form podaży, musimy dokonać klasyfikacji przedsiębiorstw turystycznych. Wyróżnimy dwa kryteria klasyfikacyjne, a mianowicie:

•    rodzaj obsługiwanych segmentów rynkowych,

•    stopień posiadania bazy materialnej.

Zastosowanie wspomnianej wyżej klasyfikacji przybliży nam podmiot naszych rozważań (przedsiębiorstwo turystyczne) na tyle, że będziemy mogli wyodrębnić zasadnicze cechy różnych typów przedsiębiorstw oraz określić ich cele ilościowe i jakościowe. Pozwoli to na wyodrębnienie metod mierzenia ich

¹⁶ B. Wersty, Metody analizy stanu i wyników finansowych przedsiębiorstwa, Wrocławska Biblioteka Współczesnego Menedżera, Wrocław 1993, s. 5.