Przedsiębiorstwo turystyczne w gospodarce wolnorynkowej G Gołembski (11)

12 I. Podmiot i przedmiot ekonomiki przedsiębiorstw

W turystyce ryzyko to zależy nie tylko od licencji, umiejętności zawodowych czy decyzji finansowych. Stwarza je charakter usług, w świadczeniu których szczególnego znaczenia nabierają kontakty osobiste. Umiejętność stwarzania intymnej, domowej atmosfery, traktowanie klienta jako gościa indywidualnego mają znaczenie, którego wagę trudno przecenić. Także wpływ takich czynników subiektywnych, jak pogoda, moda, opinie indywidualne przesądzają niekiedy o sukcesie bądź niepowodzeniu firmy. Stąd też wiele drobnych usług, szczególnie tych, które wytwarzane są w miejscu pobytu turystycznego, jest wręcz stworzonych dla tej formy własności.

Warto wreszcie dodać, że z punktu widzenia prawa właściciel ponosi pełną odpowiedzialność za długi firmy. Jeśli przedsiębiorca nie może wywiązać się z finansowych zobowiązań wobec wierzycieli i pracowników i ogłasza bankructwo, aktywa firmy mogą być sprzedane przez sąd w celu spłacenia długów. Jeśli przychody z likwidacji aktywów przedsiębiorstwa nie wystarczają na pokrycie wszystkich długów, to sprzedaży może podlegać także majątek osobisty właściciela - dom, samochód, ziemia itp. W praktyce jednak egzekucja spłaty długów jest zadaniem niełatwym i czasochłonnym.

W odróżnieniu od przedsiębiorstwa własności indywidualnej, spółka jest to przedsięwzięcie gospodarcze należące i zarządzane przez dwie lub więcej osoby. Spółki są bardzo zróżnicowane w zależności od liczby partnerów oraz sposobu podziału odpowiedzialności między nimi. Dlatego istnieje wiele rodzajów spółek, spośród których do najbardziej popularnych należą spółki cywilne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Prawne określenie różnic w działaniu tych spółek nie jest przedmiotem niniejszego opracowania. Dla nas najbardziej interesujące są efekty finansowe i możliwości, jakie stwarza spółka dla prowadzenia działalności rozwojowej.

W odróżnieniu od przedsiębiorstwa własności indywidualnej, spółka, która ma więcej niż jednego właściciela, dysponuje szerszym dostępem do kapitału, co pozwala na wykorzystanie korzyści skali. Różne są metody łączenia kapitałów w spółce. Może to być sytuacja, w której wspólnicy określają wartość pieniężną swoich wkładów i rozpoczynają działalność od zera. Może to być jednak - i najczęściej tak się zdarza - sytuacja, w której już istniejący właściciel bądź grupa właścicieli dobiera do spółki kolejnego partnera. Partner ten wnosi do spółki wartości materialne otrzymując w zamian pewną pensję oraz udziały w przyszłych zyskach. Co wnoszą partnerzy? Oprócz aktywów materialnych wnoszą oni tzw. aktywa niematerialne w postaci doświadczenia, umiejętności działania na rynku turystycznym, marki handlowej, która jest znana wśród klientów i kooperantów oraz reputację wynikającą np. z regularnych płatności. Jest to potencjalna zdolność do osiągania zysków, którą