13
2, Typy organizacji gospodarczych
- biorąc pod uwagę doświadczenia lat ubiegłych - można przeliczyć na pieniądze.
Zmniejszone zostaje ryzyko, bowiem zyski i straty są dzielone w sposób ustalony w statucie spółki, tj. w umowie zawartej w momencie założenia przedsiębiorstwa. Dlatego w wielu dziedzinach gospodarki, w tym i w turystyce, spółki reprezentują często duże przedsięwzięcia o ambitnych zamierzeniach rozwojowych. W Polsce np. status spółek przybiera wiele prywatyzowanych hoteli i tzw. przedsiębiorstw turystycznych, należących poprzednio do władz administracyjnych województw bądź będących własnością dużych państwowych zakładów pracy. Nawiasem mówiąc, podobne operacje dokonywane są również w krajach rozwiniętych gospodarczo, gdzie kompanie hotelowe oddają gotowe hotele w użytkowanie operatorom, doprowadzając do redukcji kapitału niezbędnego do dokonywania inwestycji7. Wiele z tych obiektów podejmuje działalność inwestycyjną i modernizacyjną. Często formę spółki przyjmują agencje podróży, które pośredniczą pomiędzy tour operatorami organizującymi duże imprezy turystyczne dla szerokiego kręgu odbiorców a bezpośrednimi wytwórcami usług w miejscu pobytu turystycznego. Agenci ci działając w imieniu tour operatora są organizatorami imprez turystycznych
0 charakterze regionalnym lub ogólnokrajowym.
Tour operatorzy, częstokroć o kontynentalnym lub światowym zasięgu działania, też w zdecydowanej większości przyjmują formę spółki. Zasięg działalności tour operatorów jest faktycznie nieograniczony przestrzennie, a wielu z nich rozwija się bardzo dynamicznie (inwestując przede wszystkim w reklamę i system dystrybucji). Zyski spółki są opodatkowywane, ale w przypadku podejmowania działalności inwestycyjnej częstokroć mogą one korzystać z ulg. Inwestycje w reklamę czy budowanie systemu dystrybucji z księgowego punktu widzenia traktowane są jako koszty, co może wpływać na zmniejszenie opodatkowania dochodów,
Niewątpliwie ujemną cechą spółek jest to, że dla zapewnienia efektywności muszą opierać się w dużej mierze na osobistym zaufaniu, współpracy
1 kooperacji. Spółka, w której nie ma zgody i bezwzględnej uczciwości partnerskiej, rozpada się szybko, a ryzyko bankructwa staje się bardzo wysokie. Jeżeli wspólnik nie jest w stanie w razie bankructwa firmy spłacić wartości wszystkich swoich udziałów, obowiązek spłaty przypada na innych wspólników, nawet wówczas, jeżeli ich udziały są mniejsze. Istnieją ponadto duże trudności ze sprzedażą i kupnem nowych udziałów, transakcje te wymagają
Por.: S. Medlik, The business of Hotels, Bullerworth Hcincrnann, 1989, s. 123.