11
2. Typy organizacji gospodarczych
firmy tego typu są z natury mało rozwojowe. Naturalnym dążeniem takich firm jest maksymalizacja kosztów działalności po to, aby zminimalizować płacony podatek. Sytuacja ta wykazuje dobitnie, że opodatkowanie zysku nie zawsze stymuluje do wzrostu efektywności prowadzonej działalności1. Brak kapitału może powodować, że przy braku poważniejszych szans rozwojowych następuje próba zaspokojenia potrzeb osobistych obciążających koszty działalności. Przedsiębiorstwa własności indywidualnej są formą działalności gospodarczej dla indywidualistów, którzy uznają, że tylko oni wiedzą najlepiej jak postępować w praktyce gospodarczej. Pojedynczy właściciel nie musi martwić się o akceptację ze strony innych inwestorów, kontroluje on w mniejszym lub większym stopniu to, co firma produkuje, w jaki sposób biznes jest finansowany i jak rozdzielane są przychody i zyski.
Przedsiębiorstwa własności indywidualnej są szczególnie bogato reprezentowane. Wynika to z indywidualizacji usług turystycznych, naturalnej tendencji do bezpośrednich kontaktów z klientem, wielkości i rozdrobnienia usług turystycznych. Tego typu przedsiębiorstwa spotykamy szczególnie przy świadczeniu usług noclegowych (pensjonaty, kwatery prywatne), usług żywieniowych (małe restauracyjki, często o charakterze folklorystycznym, wydawanie obiadów domowych), drobna sprzedaż detaliczna (smażalnie, lodziarnie), usługi transportowe (wynajem autokarów), usługi przewodnickie, parkingi, obsługa obiektów sportowo-rekreacyjnych (np. wyciągi narciarskie), a przede wszystkim prowadzenie biur podróży. W zdecydowanej większości działalność ta jest uzupełnieniem świadczenia podobnych usług na szerszą skalę. W turystyce w zdecydowanej większości przypadków nie wystarcza sama rejestracja do prowadzenia działalności gospodarczej. Wymagane są licencje na prowadzenie działalności, co wiąże się z koniecznością posiadania niezbędnej wiedzy fachowej gwarantującej jakość i rzetelność w świadczeniu usług.
Przedsiębiorstwo własności indywidualnej natrafia na ograniczenia rozwojowe, które wynikają z samej istoty tej własności, tak więc:
• rozmiar, formy i skala jego operacji nie mogą rosnąć bardziej niż pozwalają na to źródła finansowe właściciela, tj. oszczędności i pożyczki;
• właściciel nie może korzystać z rady i wsparcia współwłaścicieli zainteresowanych osobiście w prowadzeniu przedsięwzięcia;
• właściciel przejmuje wprawdzie wszystkie zyski przedsiębiorstwa, ale narażony jest równocześnie na wszystkie niepowodzenia i ponosi całe ryzyko.
J, Szczepański, System finansowy przedsiębiorstw a efektywność gospodarowania, PWE, Warszawa 1990, s. 235.