psych rozw
6

poznać, czego oczekują członkowie grupy.

21 Przebieg rozwoju moralnego.

Rozwój moralny zależy od rozwoju umysłowego. Stadia rozwoju moralneso wg Piageta. 1. Stadium realizmu moralnego /moralności wymuszonej/: automatyczne posłuszeństwo wobec zasad, bez rozumowania lub oceniania. Rodzice jako autorytety wszechpotężne. Dzieci oceniają czyny jako „dobre” lub „złe” biorąc pod uwagę konsekwencje, pomijając intencjonalność. 2. Stadium moralności automatycznej /moralności współpracy bądź wzajemności, 7-12 rok/; dzieci oceniają zachowanie biorąc pod uwagę jego intencje; umiejętność rozważania wszystkich możliwych sposobów rozwiązania jakiegoś problemu i rozumowania opierającego się na hipotezach i wnioskach. Stadia rozwoju moralnego ws Kohlbersa. Poziom I .Moralność przedkonwencjonalna: zachowanie dziecka jest przedmiotem kontroli zewnętrznej. Stadium 1: dziecko skoncentrowane jest na posłuszeństwie i karze, a moralność czynu ocenia w kategoriach jego fizycznych konsekwencji. Stadium 2: dzieci dostosowują się do oczekiwań społecznych, aby otrzymać nagrodę . Istnieją pewne przejawy odwzajemniania się i dzielenia, oparte raczej na wymianie niż na rzeczywistym poczuciu sprawiedliwości. Poziom II. Moralność konwencjonalna/ moralność konwencjonalnych zasad i konformizmu/. Stadium 1: „moralność dobrego dziecka”; dzieci dostosowują się do zasad, aby zdobyć pochwałę innych ludzi i utrzymać z nimi dobre stosunki. Stadium 2: dziecko wierzy, że jeśli grupa społ. akceptuje jakieś zasady jako odpowiednie dla wszystkich jej członków, powinno się do nich dostosować, aby uniknąć dezaprobaty i krytyki. Poziom III. Moralność postkonwencjonalna /moralność akceptowanych przez siebie zasad/. Stadium 1: dziecko uznaje, że przekonania moralne powinny się odznaczać plastycznością, aby standardy moralne można było modyfikować i zmieniać, jeżeli okaże się to korzystne dla członków grupy jako całości. Stadium 2: ludzie dostosowują się zarówno do standardów społ., jak i do zintemalizowanych ideałów, aby uniknąć raczej samoopętania niż krytyki społ. Jest to moralność oparta na szacunku dla innych niż na osobistych pragnieniach. Fazy rozwoju moralnego- rozwój postępowania moralnego i rozwój pojęć moralnych. Stadia rozwoju moralneso wg Muszyńskiego. 1 .Stadium anomii, polegającej na braku jakiejkolwiek świadomości moralnej. 2. Stadium heteronomii czyli uznaniu moralności narzuconej, na zasadzie podporządkowania się. 3. Stadium socjonomii, która sprowadza się do akceptowania norm obowiązujących w grupie uważanej za własną. 4. Stadium autonomii, uznanie norm moralnych za własne. Na każdym z tych stadiów rozwój moralny jednostki może się zatrzymać całkowicie lub częściowo.

22. Pojęcie dyscypliny i jej rola w rozwoju moralnym jednostki.

Potocznie dyscyplina jest synonimem „karania”. Zgodnie z tym pojęciem , o dyscyplinie mówi się tylko wtedy, gdy dziecko naruszy zasady i przepisy ustalone przez rodziców, nauczycieli lub dorosłych odpowiedzialnych za sprawy środowiska, w którym dziecko żyje.

Dyscyplina ma w języku angielskim ten sam źródłosłów co uczeń /disciple/ a więc ktoś, kto się uczy lub dobrowolnie postępuje za przewodnikiem. Rodzice i nauczyciele są przewodnikami, a dziecko jest uczniem, który się od nich uczy, jak żyć, żeby być użytecznym i szczęśliwym. Dyscyplina jest więc metodą stosowaną przez społeczeństwo, aby nauczyć dziecko postępowania moralnego aprobowanego przez grupę. Celem każdej dyscypliny jest nadanie takiego kształtu postępowaniu, aby było zgodne z rolą wyznaczoną przez grupę kulturową, z którą jednostka się identyfikuje. Tak jak nie ma jakiegoś jednego modelu kulturowego, tak też nie ma ogólnej filozofii wychowania, która by miała wpływ na stosowanie jakiejś metody dyscypliny. Poszczególne metody stosowane w obrębie pewnej grupy kulturowej są bardzo zróżnicowane, mimo że wszystkie mają ten sam cel-nauczyć dzieci postępować w sposób odpowiadający standardom grupy społecznej, z którą się je identyfikuje.

Karność zawsze traktowano jako istotny czynnik rozwoju dziecka, lecz wyobrażenia o tym, co stanowi właściwą dyscyplinę, uległy wielu zmianom . Zawsze wierzono, że dzieciom potrzebna jest dyscyplina, lecz zmieniały się zapatrywania na to, dlaczego jest im potrzebna. W przeszłości wierzono, że dyscyplina jest konieczna, aby zapewnić, że dzieci będą przestrzegały standardów

16