Scan 46

C^rnin turbo, którego orzęa.cme ogranicza się do przedniej czętcl ciała alo którj- również pogada dwa wyraźne pcmkulusy. U. turbo odżywi., się bakteriami i wysypuje w mulistym podłoża zbiorników.

2. Kr*d: Scuticociliatida

m.i^TiLf'^i^ł<0e4UV^{Wd ,i,Uc}“^ai *!o»unkowo obn.ni, grupu

^{U łK}"^Ał1>^m' gikami) doi- różnorodnie orz^donych. hale* tu zarówno gatunki o omdleniu równomiernym i ma-

^J ‘ ^R"^Unk‘ ° ^0fW!*^i<niu "^dulwwwiym , zrótJileo-^)CS’ ^:w0rz‘^nl* ""“W OTKrienU tigmotak-tycznego, k.óro Jot charakterystyczne dla niektórych grup

Orzęsjeme gębowe składa lię z długiej UM (zwane, także haploklnct,)

«rr. T2 R,:r-_alortnrra tocecta-UU*.    ,_Wed^ ^

PutsrM*. tżf-lier. Drt<be.-«J I CroUrrc a).

--------------^i»S^w-sr: której klnetosMny ułożone *ą w zygzak, tło u których tylko zewnętrzne klnctostocny są orzęitonc (ryc. <WK). Klnctn ta jetl najczęściej ugięta w swe) tylne) częici i otacza otwór gębowy. Towarzyszy )c) prawic równolegli membranę ll.i gębowa. składająca *ię r. trzech w różnym stopniu wykształconych pól rzęskowych. Odcinek pierwszy (icgment a) Jest zazwyczaj najkrótszy, drugi (b) najdłuższy, a trzeci (c) również stosunkowo krótki, eręsto jest zagięty i kończy się w pobliżu cytostomu. Mcmbranelle gębowe orzęsione. a Ich rzęski u wielu gatunków wyróżniają się dla* gołcii), tworząc prawdziwe bionkt (aluji)ce.

Poniżej orzęsienia gębowego znajduje się kilka mr.lcj lub lepiej wrt-•tocznycti kinetosomów tworzących tzw. s k u t i k u *. Klnctosomy te '■ stnicz* w łtecnatogenezie. która odbywa się według typu baccokine-talnego (ryc. 72). Podział u wielu przedstawicieli tego rzędu ma przebieg dok złożony ze względu na występując* u nich redukcję orzęsienia. Scti-itorilhUlifo nic mijt nematodant oraz prawdopodobnie brak tu również prawdziwych trtchocyst.

Gatunki należące do ScaticocIflatMo są szeroko rozsiedlone: występują w różnorodnych środowiskach jako formy wotnożyjącc, słodkowodne i morskie. oraz jako komcnsUe i pasożyty wielu wodnych zwierząt.

Rząd dzieli jię na trzy podrzędy.

I. Mfi|C I hlU.Irrln.

O rzęski stosunkowo równomiernie orzęsiono z gęb* położeń* w tylnej . /ęr, i długiego płytkiego zagłębienia, ciągnącego się południkowa. Orzę-i . nie gębowe składa się ze stosunkowo prostej UM i mcmbranelli gębowej. w której dobrze rozwinięty Jest segment środkowy, tai dwa pozostałe a i c mogą być poważnie zredukowane. Skutikus pojawu się Jedyna' ru krótko i jest słabo widoczny. Występuj* dobrze widoczne patoczkowatc makocysty.

Większoii gatunków występuję Jako formy wotnożyjącc w woda.h słodkich i słonych, kilka Jest mieszkańcami intcrslitulu, zad liczne gatunki s* cndokotnensolami wodnych bezkręgowców, głównie szknrtupld. (.'cJmitembtu eycildluei — występuje w wodach słodkich Pieudocoh-nitrwiłm* portulinur (ryc. 70D) należy do mieszkańców Wielkiego Jeziora Si .iicgo w Stamch Zjednoczonych. PhUmtcr iłijfii/ornur występuje iu powierzchni rozgwiazdy /tsierioż płocią U*.

z. r-dnęd' IM«ir*lwm*tUt

Orzęski należące do tego pod rzędu mają zazwyczaj dobrze rozwinięte orręalenie gębowa*, które w swej tylnej czętei szerokim lukiem otacza otwór gębowy, znajdujący się zazwyczaj poniżej płaszczyzny równikowej

221

220