Scan0036

WMT/71

© J. Pelc

o_m - naprężenie średnie cyklu,

o_a - amplituda naprężenia,

co - częstość kołowa zmian naprężeń.

Ekstremalne wartości naprężeń wynoszą:

Gmin ⁼ Gru ~ Gq Gmax ~ G_m + G_a

a

W

cykl jednostronny:

Gmin Gmax — 0

a

vv

cykl dwustronny:

Gmin Gmax — 0

cykl oscylacyjne (wahadłowy): Gm = 0

cykl tętniący (pulsujący):

Gm — +G_a

W opisie badań zmęczeniowych wprowadza się dwa parametr)' charakteryzujące

cykl:

G„

współczynnik stałości obciążenia

H =

G,,

współczynnik asymetrii cyklu ^crmax

KRZYWA WÓHLERA.

GRANICA WYTRZYMAŁOŚCI ZMĘCZENIOWEJ

Na podstawie zmęczeniowych badań materiałów konstrukcyjnych można określić ich wytrzymałości zmęczeniowe. Próby przeprowadza się poddając próbkę na ogół prostym typom obciążenia, takim jak: rozciąganie/ściskanie, skręcanie lub zginanie, zapewniając stałość parametrów konkretnego cyklu obciążenia.

Granicą wytrzymałości zmęczeniowej Z materiału nazywana jest największą wartość naprężenia, które nie spowoduje jeszcze zniszczenia materiału poddanego działaniu nieskończonej liczbie cykli obciążenia.

W praktyce przyjmuje się liczbę cykli N = 10⁶, 10⁷, zależną od rodzaju materiału.

W zależności od charakteru obciążenia próbki i rodzaju cyklu wyróżnia się między innymi następujące granice wytrzymałości zmęczeniowej:

Z_rc - przy wahadłowym rozciąganiu-ściskaniu,

Z_rj - przy tętniącym rozciąganiu,

Zg₀ - przy oscylacyjnym zginaniu (obracanie zginanej próbki),

Z_m - przy wahadłowym skręcaniu.

Krzywa Wohlera: N = f( a_max)

Podczas eksploatacji, części maszyn i urządzeń mogą być podawane różnym cyklom obciążenia, stąd w obliczeniach wytrzymałościowych jest konieczna znajomość wytrzymałości zmęczeniowej Z przy różnych cyklach. Z tego względu sporządza się