UE jest organizacją międzynarodową i charakterze ponadnarodowym. Jako podmiot prawny może sama za siebie zaciągać zobowiązania, może podpisywać umowy międzynarodowe we własnym imieniu, posiada prawa i obowiązki na arenie międzynarodowej, prawo legacji czyli przyjmowania i wysyłania przedstawicieli dyplomatycznych państw trzecich, prawo przystępowania do organizacji międzynarodowych, zdolność procesową oraz samodzielność negocjacji. Przyznanie UE podmiotowości prawnej wiąże się z możliwością przystąpienia UE do organizacji chroniącej prawa człowieka i obywatela
III Prawo UE a prawo państw członkowskich
1. Podział kompetencji pomiędzy UE a państwa czł. - podział kompetencji do stanowienia i tworzenia prawa
2. zasada pomocniczości i zasada proporcjonalności
3. zasady ogólne prawa UE jako źródło prawa - (trzeba napisać czym jest zasada ogólna wszystkich źródeł prawa)
4. zasady stosowania prawa UE w krajowych porządkach prawnych - bezpośredni skutek i pierwszeństwo
5. zasady ogólnej integracji gospodarczej - zasada niedyskryminacji ze wzgl. Na pochodzenie z państwa czł. (na przynależność państwową)
6. rozwój wspólnotowej koncepcji ochrony praw podstawowych -jak to się stało że UE zaczęła chronić prawa podstawowe
- czym jest karta praw podstawowych
- protokół polsko bryt do karty
1 .Podział kompetencji pomiędzy UE a państwa czł. - podział kompetencji do stanowienia i tworzenia prawa Granice kompetencji Unii wyznacza zasada przyznania kompetencji (inaczej zasada przyznania, zasada kompetencji powierzonych, zasada ograniczonej kompetencji szczegółowej) - unia może działać tylko w zakresie swoich kompetencji i ma ich tylko tyle ile powierzyły jej państwa czł.. Stąd prymat prawa Unii w stosunku do prawa krajowego jest skuteczny tylko w zakresie kompetencji Unii. Wykonywanie kompetencji podlega zaś zasadom pomocniczości i proporcjonalności. Wszelkie kompetencje nieprzyznane Unii w Traktatach należą do Państw czł.
Unia chciałaby mieć dużo więcej kompetencji a państwa czł. Niekoniecznie chcą jej je przekazać.
Podział kompetencji pomiędzy UE a państwa czł. Należy zacząć od art. 5 TFUE - co do zasady UE i instytucją wolno tyle ile przyznano im w traktacie czyli istnieje zakaz domniemywania kompetencji.
Zasada subsydiamości (pomocniczości) jest zasadą ogólną prawa i mówi nam o tym że prawo powinno być regulowane na jak najniższym możliwym poziomie, jak najbliżej obywatela. Czyli najlepsze prawo to takie które powstało jak najbliżej obywatela. UE nie powinna dotykać pewnych kwestii tak długo jak państwa czł. Mogą sobie poradzić z tymi regulacjami we własnym zakresie. Unia powinna pozwolić państwom działać. Wyróżniamy:
a) kompetencje wyłączne po stronie UE - w ich zakresie państwa czł. nie mają prawa wydawania aktów prawnych, prawo do tego ma wyłącznie Unia. Jedynie Unia może stanowić prawo oraz przyjmować akty prawnie wiążące, natomiast Państwa czł. mogą to czynić wyłącznie z upoważnienia Unii lub w celu wykonania aktów Unii. Unia ma wyłączne kompetencje do zawierania umów międzynarodowych jeżeli umożliwi to Unii wykonywanie jej wew. Kompetencji lub zostało przewidziane w akcie ustawodawczym Unii.
b) kompetencje dzielone - Unia i państwa czł. mogą stanowić prawa i przyjmować aty prawnie wiążące w danej dziedzinie. Jednak państwa czł. wykonuję swe kompetencje tylko w zakresie w jakim Unii nie wykonała kompetencji. Dzielimy na:
- konkurencyjne - obowiązuje zasada zajętego pola- oznacza ona że w obszarze kompetencji dzielonych jeżeli Unia wkroczy to państwa czł. tracą kompetencje do tworzenia prawa tak długo jak Unia je reguluje. Czyli tak długi jak Unia nie reguluje prawa państwa czł. Mogą tworzyć i wydawać akty prawne.
-równoległe - zarówno Unia jak i państwa czł. Na takich samych zasadach mogą regulować prawo.
Jeżeli w obszarze tzw. kompetencji dzielonych przy tworzeniu prawa powstaną konflikty pomiędzy UE a państwami czł. to są one rozstrzygane zgodnie z zasadą subsydiamości. Natomiast w przypadku konfliktu na tle stosowania prawa stosujemy zasadę pierwszeństwa i skutku bezpośredniego.
Wszelkie kompetencje nieprzyznane Unii należą do Państw czł., a kompetencje wykonywane przez
Ochrona kompetencji Unii