SCAN0081

państw czł. ponieważ dyrektywa o charakterze maksymalnym jest niezwykłe szczegółowa i w zasadzie podaje państwu gotowe rozwiązania które powinny być wklejone do porządku krajowego i nie pozostawiając państwom pola manewru do przyjęcia jakichś odstępstw. Takim newralgicznym obszarem jest np. prawo ochrony konsumentów np. dyrektywa maksymalna o nieuczciwych praktykach handlowych. A przecież celem dyrektywy jest to żeby w sposób neutralny wkomponować akt prawny w porządek krajowy jednocześnie w sposób adekwatny do tradycji prawnych tego państwa. Jeżeli unia proponuje dyrektywę o charakterze maksymalnym to jest to działanie mające na celu zachowanie procedur bo Unia jest w obszarze kompetencji dzielnych więc nie wypada ingerować rozporządzeniem ale dyrektywa o charakterze maksymalnym de facto prowadzi do podobnych skutków co rozporządzenie.

Skutek bezpośredni

Przez bezpośredni skutek norm prawa UE rozumie się tę ich właściwość że mogą być one samodzielnym źródłem praw albo obowiązków jednostek (osób fizycznych lub prawnych). Oznacza to że jednostka może powołać się przed sądem krajowym na przepis prawa UE. Oznacza to że sąd ma obowiązek na podstawie tej normy orzekać czyli ją przyjąć jako podstawę rozstrzygnięcia.

Zasada efektywności / zasada praktycznej efektywności prawa UE

Ogólna zasada prawa UE. Ma bardzo szerokie zastosowanie. Zasadniczym zobowiązaniem wynikającym z zasady efektywności jest zobowiązanie organów państw członkowskich do stosowania prawa UE. W szczególności zobowiązanie to wiąże się z respektowaniem zasady skutku bezpośredniego.

Warunki bezpośredniej skuteczności

Zgodnie z orzecznictwem trybunału wymagane jest aby przepisy te były wystarczająco precyzyjne i bezwarunkowe a możliwość ich stosowania nie była uzależniona od dalszych działań legislacyjnych ze strony instytucji unijnych bądź organów państw czł. A zatem nie są bezpośrednio skuteczne tzw. normy programowe (problem tzw. samo wykonalności przepisów)

Skutek bezpośredni dyrektyw

Dyrektywa to akt prawny który powstaje dwuetapowo - jest wydawany przez prawodawcę unijnego i wymagany implementacji na poziomie krajowym. Akt prawny adresowany do państw a nie do jednostek. Jeżeli dyrektywa jest terminowo i prawidłowo wdrożona, implementowana to obywatele, jednostki, osoby fizyczne i prawne swoje prawa podmiotowe wyprowadzają z przepisów krajowych. A zatem nie muszą być jednostki adresatami dyrektyw, bo zgodnie z założeniem dyrektywa ma być prawidłowo i terminowo implementowana i swoich roszczeń jednostka dochodzi na podstawie prawa krajowego przed sądem krajowym.

W sytuacja gdy jest zakłócenie w implementacji dyrektywy musi istnieć możliwość:

1. dochodzenia roszczeń na podstawie samej dyrektywy, jeżeli będzie to możliwe tzn. jeżeli dyrektywa będzie zawierała przepisy które będą bezpośrednio skuteczne wówczas jednostka ma możliwość powołania się na samą dyrektywę po upłynięciu terminu jej implementacji przed sądem krajowym - ale tylko wówczas gdy dyrektywa zawiera przepisy jasne, precyzyjne i bezwarunkowe czyli gdy można wyprowadzić z niej prawo które będzie stanowiło podstawę roszczenia.

2.    Obowiązek odszkodowawczy państwa członkowskiego - jednostka może pozwać swoje państwo lub inne przed sądem krajowym

Problem skutku bezpośredniego dyrektywy pojawił się już w latach ’70 w sprawie Van Duyn ’74. Orzeczenie Van Duyn - Trybunał Sprawiedliwości sformułował następującą linię orzeczniczą: przepisy danej dyrektywy jeżeli są precyzyjne i bezwarunkowe a z jej norm wynikają prawa jednostek wobec państwa ponad to upłynął termin implementacji dyrektywy przez dane państwo członkowskie a jej normy nie zostały wdrożone albo jej implementacja jest nieprawidłowa, jednostka może wywodzić/dochodzić swoje prawa z tej że dyrektywy przeciwko państwu. A zatem jest tutaj mowa tylko i wyłącznie o skutku wertykalnym jednostka przeciwko państwu i o możliwości dochodzenia swoich praw przez jednostkę. Trybunał zaprzeczył istnieniu skutku wertykalnego w relacji państwo - jednostka i obowiązek jednostki. A zatem państwo nie może niczego wyegzekwować od jednostki, działa to tylko w układzie pionowym i tylko jednostka dochodzić swoich praw od państwa a nie w drugą stronę, nie może państwo domagać się wyegzekwowania obowiązku od jednostki, ponieważ oczywistym jest że państwo nie może czerpać korzyści ze swojego zaniedbania.