scan0093 2

124

buliger wytwarzają glukoamylazę, która hydrolizuje skrobię do cukrów prostych, głównie do glukozy asymilowancj przez C. utilis. Wychodzi się z czyś-tych kultur prowadzonych równolegle. Z uwagi na to, że Endomycopsis rosną wolniej od Candida na etapie produkcyjnym stosuje się materiał szczepienny wzbogacony w Endomycopsis.

10.4.7. Wykorzystanie odpadowych substancji organicznych

Produkcja biomasy mikroorganizmów może być efektywnym sposobem wykorzystania różnego typu odpadowych substancji organicznych. Można wskazać na następujące grupy surowców:

-    Odpady rolne - jest to duża grupa obejmująca odpady z hodowli zwierzęcej i roślinnej. Zwykle zawierają względnie mało składników metabolizowanych. Wymagają zagęszczenia i hydrolizy alkalicznej dla zwiększenia stopnia przyswajalności oraz biologicznego przerobu dla podniesienia wartości odżywczej.

-    Odpady z przemysłu papierniczego - ług posiarczynowy, który omówiony został w rozdz. 10.4.3.

-    Odpady browarniane - duża ilość odpadów organicznych, zwykle w postaci półstałej. Wytłoków używa się zwykle bezpośrednio w spasaniu trzody, ale jest możliwe poddanie fermentacji stałej dla wzbogacenia w białka.

-    Odpady przemysłu spożywczego - wytłoki sojowe, buraczane, pulpy owocowe itp. stosowane są jako składniki pasz. Podejmuje się prace nad ich wzbogacaniem w białko w wyniku fermentacji ciała stałego.

Ciekawym przykładem wykorzystania surowców odpadowych jest proces

opracowany na uniwersytecie w Watcrloo w Kanadzie. Zrealizowany został w skali pilotowej w Brytyjskiej Kolumbii.

Schemat procesu podano na rys. 10.1. Proces polega na przetworzeniu rolniczych odpadów z produkcji zwierzęcej w procesie beztlenowym z otrzymaniem biogazu. Płyn pohodowlany jest używany jako źródło azotu (zamiast nawozów azotowo-fosforowych) w fermentacji tlenowej. Surowcem węglowym jest słoma kukurydziana poddana hydrolizie alkalicznej. Można również używać odpadów z papierni.

Prowadzi się hodowle grzybów celulolitycznych Chaetomium cellulolyii-cum. Hodowla może być prowadzona w sposób ciągły, ze średnim czasem przebywania w fermentorze 4-12 h. Temperatura hodowli wynosi 37°C.

Płyn pohodowlany jest filtrowany. Przesącz o niskim 3ZT jest nietoksyczny i może być odprowadzany do ścieków. Osad z filtracji jest suszony w suszarniach bębnowych do ok. 10-12% wilgoci. Zawiera 25-35% białek i jest używany jako pasza.

biogaz

powietrze

Rys. 10.1. Schemat procesu Waterloo

10.5. Biomasa mikroalg

Specyficzną dziedziną produkcji biomasy mikroorganizmów jest hodowla mikroalg. Proces polega na zastosowaniu fototrofów - mikroorganizmów wykorzystujących promieniowanie słoneczne jako źródło energii oraz dwutlenek węgla jako źródło węgla.

Mikroalgi obejmują kilkaset rodzajów drobnoustrojów należących do dwóch zasadniczych grup: niebiesko-zielonych alg (Cyanobacteria), które są organizmami prokariotycznymi oraz eukariotycznych alg, do których należą algi zielone (Clorophyta), algi czerwone (Rhodophyta) i okrzemki (Bacillariophyta).

Do hodowli w skaii masowej stosowane są zielone algi Chlorella i Scene-desmus, niebiesko-zielone algi Spirulina.

Głównymi czynnikami wpływającymi na hodowle alg są: światło, temperatura, składniki odżywcze, pH. Maksymalne wydajności biomasy uzyskuje się w warunkach, gdy czynnikiem limitującym wzrost jest natężenie światła. Maksymalna teoretyczna wydajność konwersji energii świetlnej wynosi 6,6%.