scanB6

Przebitkowa forma techniki prowadzenia księgowości pojawiła się w Niemczech oraz Szwajcarii na początku XX w. Powszechnie przypisywanym impulsem do jej powstania była stale rosnąca liczba kont syntetycznych, koniecznych do prowadzenia sprawnej księgowości ciągle rozwijających się jednostek gospodarczych. Forma ta zachowuje powszechnie stosowane zasady chronologii zapisów dziennika oraz systematyki zapisów na kontach syntetycznych księgi głównej. Zmienia się natomiast zasadniczo - w odniesieniu do formy tabelarycznej - sposób dokonywania zapisów. Istotą zmiany jest odejście od powiązanych (lub w inny sposób złączonych) ksiąg na rzecz luźnych kart kontowych. W przebitkowej formie prowadzenia księgowości stosuje się:

•    kartotekę kont syntetycznych,

•    kartotekę kont analitycznych,

•    formularze kont syntetycznych, analitycznych oraz formularze dziennika stanowiące osobne luźne karty,

•    kalkę,

•    urządzenie mechaniczne zwane kratownicą.

Schemat 1.3.

Przebitkowa forma techniki księgowości

Technika księgowania w formie przebitkowej polega na umieszczeniu na kratownicy, tzn. kawałku twardej płyty w formie blatu z ruchomymi zaciskami formularza konta (na górze) oraz formularza dziennika (na dole) i przedzieleniu ich kalką kopiującą. W miarę pojawiania się kolejnych operacji księgowych dokonuje się zapisu na wymiennych formularzach kontowych stosownie do treści dowodów księgowych z zachowaniem zasady podwójnego zapisu. Poprzez kalkę zapisy te przenoszone są na dziennik aż do jego całkowitego zapisania, po czym następuje wymiana formularza dziennika na nowy.

W związku z odwróceniem kolejności zapisów i przyznania pierwszeństwa podwójnemu zapisowi kontowemu, każda operacja przekopiowywana jest na formularze dziennika również w dwóch pozycjach. Forma przebitkowa prowadzenia księgowości znosi ograniczenia formy tabelarycznej co do liczby kont księgi głównej, pozwala również na pewną automatyzację i sprawniejszy podział pracy w czynnościach księgowych. Jej główną

27