scanh0

-    z kapitału,

-    z majątku.

Z uwagi na konieczność uwzględnienia w rachunku rentowności przepływów pieniężnych, wyodrębnia się wskaźniki rentowności księgowej oraz wskaźniki rentowności gotówkowej. Ze względu na niejednoznaczny wpływ przepływów gotówkowych na rentowność przedsiębiorstwa    wskaźniki rentowności gotówkowej mają charakter

uzupełniający w stosunku do wskaźników księgowych¹⁹⁴.

A\ Wskaźniki rentowności sprzedaży

Wskaźniki rentowności sprzedaży określają, jaki jest poziom różnego rodzaju korzyści w relacji do współmiernym tym korzyściom przychodom ze sprzedaży¹⁹⁵. Wskaźniki marży informują o kwocie określonego wyniku osiągniętego z jednostki sprzedaży.

Omawiane wskaźniki w praktyce nie pozwalają na wnioskowanie co do globalnej rentowności przedsiębiorstwa ponieważ marża jest jednym z parametrów rzutujących na rentowność. Wysokie marże przyczyniają się do podwyższenia rentowności nominalnej podmiotu gospodarczego, ale mogą niekorzystnie wpłynąć na konkurencyjność, co może doprowadzić do spadku sprzedaży.

Wskaźnik marży pokrycia

MP = 1 - WKZ

gdzie:

MP - wskaźnik marży pokrycia WKZ - wskaźnik kosztów zmiennych

WKZ =

__operacyjne koszty zmienne_

przychody ze sprzedaży i zrównane z nimi

Wskaźnik marży pokrycia stanowi podstawę oceny wpływu struktury kosztów operacyjnych na rentowność przedsiębiorstwa. Poziom wskaźnika charakteryzuje wpływ zmiany wielkości sprzedaży na rentowność przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie operacyjnych kosztów stałych pozwala na wyznaczenie potencjalnego wpływu zmiany wielkości sprzedaży na rentowność przedsiębiorstwa - mierzy skalę dźwigni operacyjnej.

Ocena poziomu wskaźnika marzy pokrycia nie jest jednoznaczna¹⁴ :

•    w sytuacji rosnącej sprzedaży - wysokiemu poziomowi omawianego wskaźnika towarzyszy wysoki poziom dźwigni operacyjnej - procentowy przyrost zysku na działalności operacyjnej jest wyższy od procentowego wzrostu przychodów ze sprzedaży,

•    w sytuacji malejącej sprzedaży - wysoki poziom wskaźnika marży pokrycia powoduje powstanie ujemnego efektu dźwigni operacyjnej - tempo spadku rentowności operacyjnej jest wyższe od tempa spadku sprzedaży.

Marża zysku na sprzedaży

Konstrukcja wskaźnika:

MSZ =

lub:

_zysk ze sprzedaży__

przychody ze sprzedaży i zrównane z nimi

MZS = 1- WKO

gdzie: WKO - wskaźnik kosztów operacyjnych

¹⁹⁴ D. Wędzki, Analiza..., s. 497. ^,M Tamże, s. 496.

¹⁹⁶ Tamże, s. 499.

281