scanp1

informacje pierwotne rachunkowości jako bazę do informacji wyjściowych controllingu (rysunek 15.5).

Rysunek 15.5. Koncepcja systemu controllingu z punktu widzenia rachunkowości

Poglądy na istotę controllingu z punktu widzenia rachunkowości

Controlling jako funkcja rozsze rzona rachunkowości		Controlling jako system rachunkowości zorientowanej na użytkownika		Controlling jako system informacyjny rachunkowości zorientowanej na zarządzanie

T

}

Przejęcie informacji z rachunkowości i zbudowanie na tej bazie systemu informacyjnego: planowanie

-sterowanie -kontrola

Źródło: J. Weber, Einfuhrung in das Controlling, Stuttgard 1988, s. 16.

Często też controlling utożsamiany jest z rachunkowością zarządczą np. „controlling czyli rachunkowość zarządcza”²²¹. Nie zrywa się również więzi z rachunkowością finansową. Chociażby M. Dobija"²², dokonując podziału rachunkowości na finansową i zarządczą, stwierdza, iż controlling nie odrywa się od rachunkowości, lecz w istotny sposób wykorzystuje gromadzone przez ten system dane oraz jego procedury. Inną relację controllingu do rachunkowości znajdujemy u E. Nowaka²²³, gdzie system ten postrzega autor w głównej mierze, jako umiejętne wprzęgnięcie funkcji informacyjnej rachunkowości w działanie umożliwiające:

•    uzyskanie pełnego obrazu całości przedsiębiorstwa, zarówno dla zarządzających nim, jak i dla jednostek zewnętrznych,

•    łączenie innych podsystemów przedsiębiorstwa, np. marketingowego, produkcyjnego, innowacyjnego i przedstawianie generowanej przez te podsystemy informacji w taki sposób i w takich kategoriach, aby była użyteczna do celów zarządczych.

Istnieją również liczne definicje controllingu bazujące na pozycji, funkcji kontrolera, czyli osoby odpowiedzialnej za realizację strategii controllingu. Jedna z takich definicji wyróżnia trzy grupy poglądów na jego temat, co ilustruje rysunek 15.6²"⁴.

Wszystkie te definicje ukazują controlling jako jeden z podsystemów przedsiębiorstwa mający za zadanie koordynowanie procesów planowania, kontroli i zasilania w informacje pozostałych podsystemów składających się na całość przedsiębiorstwa, jak również silne wykorzystanie informacji zwrotnej (feedback)²²⁵. Controlling nie zastępuje zarządzania, ale przez wspomaganie, opiniowanie i doradzanie czyni je bardziej efektywne.

²²¹    Zob. H. Bloch, Controlling czyli rachunkowość zarządcza, CIM 1996.

²²²    M. Dobija, Rachunkowość zarządcza..., s. 60.

²²³    E. Nowak, Rachunkowość w controllingu..., 26 i nn.

^2iJ J. Weber, Nowe perspektywy..., s. 79.

~⁵ Zob. m.in. J.H. Yollmut, Controlling..., s. 23; R.H. Garnson, Managerial Accounting..., s. 6.

302