wiadomości, winno przeprowadzać się według podanych zagadnień i pytań, z których część może być opracowana w ramach zajęć grupowych, a część w ramach pracy indywidualnej studentów.
Pewne tematy zajęć powinny być ujęte w sposób hmd/n| doMailin i <*1 .w i j kowy. Tu zaliczyć należy: ważne zjawi.lei Imi.iyli i I •' > ■ • I..»• 11. | > 1 pdiiili u j.» spółgłosek tylnojęzykowych, pałał, di/.n |i | • i• ,,1, Ki t.. .||< !<>■.< b plynnyeb,
zmiany jerowe, sonanty, pmhi.t'........m .........Mim (* mu<>'.I«» ho\v« i spółgłoskowe), dalej ll*l r i - ......!••••. <t\ nurników, nicktóiycli zaimków (oso
bowych, zwinimr.". 1 • "ii 'i" 1 . i-', i", .umforycznego *j\ *ja, *je, pytajnych lalo, <Yi,(o), cmIi ni u i* ni* I ■ • 11 i i I*»/. oi i:| przymiotników itp.
| u Mi -. 11. i. 1111 < mi mii)*,.| mię* charakter mniej lub bardziej fakultatywny, np. różne pi,,,, m, Iniietyi zim* w grupach głoskowych poza wyżej wymienionymi, nicregular-nn , , ( imany) w systemie deklinacji rzeczowników i w koniugacji, fleksja niektórych zaimków prócz poprzednio wymienionych, fleksja liczebników, komparatywu, części mowy nieodmienne, wybrane zagadnienia ze słowotwórstwn, składni itp. 'Po samo odnosi się do ujęć genetycznych, tła porównawczego indoeuropejskiego i rekonstrukcji form prasłowiańskich. Wydaje się jednak konieczne, aby zjawiska języka scs. konfrontować w dostatecznym stopniu przynajmniej z paralclnymi zjawiskami w języku polskim i rosyjskim.
Nasuwa się też ogólna wskazówka, aby wybranych zjawisk językowych nic rozpatrywać w izolacji, ale w miarę możności łącznie z innymi i na tle kontekstu. Zjawiska fonetyczne i fonologiczne winny być łączone ze zjawiskami morfologicznymi (flcksyjnymi i słowotwórczymi), a morfologiczne ze składniowymi.
5) Dla lepszego opanowania podstawowego zasobu słownictwa scs. i ps. zaleca się wypisywanie ze słownika w części piątej podręcznika wyrazów, zwłaszcza trudniejszych, występujących w danym tekście. Rzeczowniki podaje się w nom. i gen. sg. z rodzajem gramatycznym, czasowniki — w infinitiwio oraz w 1. i 2. os. sg. praesentis.
(>) Do ćwiczeń warto również wyzyskać dodatkowy wybór tekstów scs. dłuższych zamieszczonych w części czwartej podręcznika. Z tego to wyboru student powinien samodzielnie opiacowar pod względem językowym, możliwie wszechstronnie, dłuższy urywek lub kilka mniejszych urywków tekstu scs. do egzaminu względnie do kolokwium zaliczeniowego.
7) Prócz głównego tematu danych zajęć konwcrsaloryjnycli należy zawsze nawiązywać do poprzednio przerobionego materiału gramatycznego i słownikowego, dokonywać okresowych powtórek i sprawdzianów celem utrwalenia wiadomości.
I )zięki tak przeprowadzonym zajęciom i samodzielnej pracy student na pewno zdobędzie umiejętność czytania, pisania i rozumienia tekstu scs. oraz metodę interpretacji występujących w tekście zjawisk językowych.
8) Na koniec podkreślić należy, że podany w niniejszej części podręcznika schemat 15 jednostek wykładowo-ćwiczcniowych (konwersatoryjnych) nie może być pojmowany sztywnie. Zapewne sporo szczegółowych rozwiązań metodycznych i naukowych w ramach tego schematu dokonają zarówno prowadzący zajęcia nauczyciele akademiccy, jak i sami studenci (por. w związku z tym przedmowę, s. 5-6).
§ 4. Język stnro-ccrkiewno-słowiański i jego znaczenie (podsumowanie wiadomości ogólnych)
Jtrykiem staro literacki, którego po dwóch wielkich a todego, przede wszj język ten wymienień żyli, głównie z jęz apostolskie), teksty -dydaktycznej (zol).
Nazwa „język st jazyk, sch. starocr slaviscli, fr. vicux s rakter i funkcję przede wszystkim dc spotkać się jednak slayjanskij jazyk, czc
c ukiewno-słowiańskim nazywamy najdawniejszy słowiański język wstanie .i klasyczny okres istnienia wiąże się ściśle z działalnością postołówj Słowiańszczyzny — braci Konstantyna-Cyryla i Mc-stkirn z ich misją wielkomorawską w 2. połowie IX wieku. Na i bracia przy pomocy najbliższych współpracowników przclo-a grccjcicgo, niektóre części Biblii (Ewangelie, Psałterz, Dzieje itnrgiczne, żywoty świętych i inne utwory o treści rcligijno-
:rkvęx
fr. vicux slavc), a n ezik, niem. altbulgai Język scs. wypr; bliżej spokrewniony jakkolwiek literackie dialekcie soluńskim, Pośrednio język scs. słowiańskich, długo tych terenów. Podkro stanowią ważną, chor ma również język scs skimi, nad piśrnicnn słowiańskich w ogól
iro-ccrkicwno-slowiański” (por. ros. drcvnc-ccrkovno-slavjanskij ioslavćnski jezik, niem. altkirchcnslayische Sprachc, altkirchcn-ljave dYglise, ang. O Ul Chureh Slavonic) najpełniej oddaje cha-najdawniejszego piśmiennictwa słowiańskiego przeznaczonego celów cerkiewnych, czyli kościelnych. W terminologii naukowej można także z nazwą „język starosłowiański” (por. ros. staro-s. jazyk staroslovćnsky, niem. altslayische Sprachc, altslavisch, awet z nazwą „język starobu!garskiy’ (por. bułg. starobałgarski ischc Sprachc, altbulgarisch).
edza oj kilka wieków inne literackie języki słowiańskie. Naj-jest ze współczesnym językiem bułgarskim i macedońskim, postaci tych języków oparte są na innych dialektach, a nic na który póza scs. nic stał się podstawą żadnego języka literackiego, ypływal na rozwój literackich języków południowo- i wschodnio-bowicm. zmodyfikowane nieco piśmiennictwo scs. było literaturą ślić należy, że system gramatyczny oraz słownictwo języka scs. nie jedyną podstawę do odtwarzania języka ps. Duże znaczenie w studiach historyczno-porównawczych nad językami slowiań-ctwcin słowiańskim i nad kształtowaniem się kultury narodów
§ |
5. Alfńbety |
staro-cerkiewno-słowiańskie 1 • | ||||
Głagolica |
1 Wartość cyfrowa |
Cyrylica |
Wartość cy f rowa |
Transkrypcja | ||
T |
1 |
A A |
1 |
a | ||
£ |
2 |
E fi |
b | |||
V |
3 |
B 3 |
2 |
V | ||
% |
4 |
p r |
3 |
fł |
I
1