2. Żelazo, jako metal nieszlachetny, reaguje z kwasem nieutleniającym. W szeregu elektrochemicznym znajduje się na lewo od wodoru (ma niższy potencjał), więc „wypiera” g0 z kwasów:
Fe + 2HC1-> FeCl2 + H?T
[Powstaje związek żelaza(II), ponieważ ten stopień utlenienia jest trwały w środowisku kwasowym.]
3. Miedź jest metalem szlachetnym, w szeregu elektrochemicznym znajduje się na prawo od wodoru (ma wyższy potencjał), więc nie wypiera go z kwasów i nie reaguje z kwasami nieutle-niającymi.
Umieść w dwóch probówkach po kawałku blaszki miedzianej. Następnie do jednej probówki wiej kilka cm1 2 3 stężonego HN03, a do drugiej tyle samo 0,5-molowego. Zachowaj ostrożność przy pracy ze stężonym kwasem! Ćwiczenie powinno być wykonywane pod wyciągiem. Obserwuj zachodzące zmiany, zwracając zwłaszcza uwagę na barwy wydzielających się gazów. Obserwacje i wnioski (wraz z odpowiednimi równaniami reakcji) zapisz w zeszycie.
Miedź reaguje zarówno ze stężonym, jaki z rozcieńczonym kwasem azotowym(V). W energiczniejszej reakcji z kwasem stężonym wydziela się czerwonobrunatny gaz, a w reakcji z rozcieńczonym - gaz bezbarwny. W obu przypadkach roztwór zabarwia się na zielono-niebiesko.
Doświadczenie 6. (str. 149)
Reakcja miedzi z kwasem azotowym(V) w zależności od jego stężenia
Obserwacje
Wnioski
77
Bezbarwnym gazem powstającym w reakcji miedzi z rozcieńczonym HN03 jest tlenek azotu(II) powstający w przemianie:
3Cu + 8HN03-> 3Cu(N03)2 + 2NOt + 4H20
3Cu + 2N03+ 8H+q-> 3Cu2+ + 2NOT + 41^0
Brunatnym gazem powstającym w reakcji z rozcieńczonym HN03 jest tlenek azotu(IV) powstający w przemianie:
Cu + 4HN03-> Cu(N03)2 + 2N02T + 2^0
Cu + 2N03+ 4H+q->Cu2+ + 2N02T + 2H20
[W odpowiednich warunkach tlenek azotu(IV) może przechodzić w dimer N204. Dimeryzacja
2N02-> N204 zachodzi łatwiej w obniżonej temperaturze i powoduje zanik zabarwienia;
zatem obserwowany efekt reakcji może zależeć od temperatury w pracowni.]