s 14

14

KATION ŻELAZA(III) Fe³*

Żelazo jako metal o ujemnym potencjale normalnym łatwo roztwarza się w rozcieńczonych kwasach HC1, H₂S0₄, wypierając z nich wodór:

Fe + 2HCl = FeCl₂ + H₂T

Stężony, gorący H₂S0₄ oraz HNOj (1:1) roztwarzają żelazo, utleniając je do jonów żela-za(III) Fe.

Fe + 4 HNOj = Fe(N0₃)₃ + NO T + 2 H₂0

W stężonym HN0₃ żelazo nie rozpuszcza się, gdyż ulega pasywacji; polega ona na pokryciu powierzchni żelaza nierozpuszczalnymi produktami utlenienia. Żelazo techniczne, zawierające liczne domieszki (C, Si, P, S i in.), na powietrzu utlenia się (rdzewieje), pokrywając się warstwą uwodnionego tlenku Fe₂0₃ • nH₂0. W roztworach wodnych związki żelaza(III) mają żółte lub brunatne zabarwienie.

Identyfikacja kationu żelazowego Fe³⁺ polega na przeprowadzeniu reakcji z roztworem tiocyjanianu (rodanku) amonu NH₄SCN:

Fe³* + 3 SCN^- = Fe(SCN)₃ (krwistoczerwony)

Wykonanie analizy

Do próbki badanego roztworu dodać kroplę roztworu tiocyjanianu amonu. Pojawienie się krwistoczerwonej barwy roztworu świadczy o obecności jonów Fe³⁺.

KATION NIKLU(II) Ni²*

Nikiel jest metalem o ujemnym potencjale normalnym. W rozcieńczonych kwasach HC1 i H₂S0₄ roztwarza się powoli, wypierając z nich wodór:

Ni + 2 H₃0* = Ni²* + H₂ T + 2 H₂0

Łatwo roztwarza się w rozcieńczonym HN0₃:

3 Ni + 8 HN0₃ = 3 Ni(N0₃)₂ + 2 NO T + 4 H₂0

Uwodnione sole niklu(II) mają barwę zieloną, a w stanie bezwodnym są żółte. W roztworze wodnym istnieją tylko jony niklu(II) Ni²*. Identyfikacja jonów Ni²* polega na przeprowadzeniu charakterystycznej reakcji z dimetyloglioksymem. Stanowi ona przykład zastosowania odczynników organicznych w analizie związków nieorganicznych. Reakcja przebiega w środowisku amoniakalnym.

CHj-C=N-OH

2    |    +Ni” +2H„0 =

CH₃-C=N-OH

/°

+2 H₃ O*

dimetyloglioksym

dimetyloglioksymian niklu(ll) (różowy osad)