Wnioski
1. W reakcji kwasu solnego z tlenkiem manganu(IV) powstaje chlor:
Mn02 + 4HC1-> MnCL, + CL,T + 2H20
Mn02 + 4H+ + 2Ch->Mn2+ + Cl2t + 2H20
2. Chlor rozpuszcza się w wodzie i reaguje z nią zgodnie z równaniem:
[kwas ehlorowy(I) jest słabym kwasem]
Jest to reakcja dysproporcjonacji. Powstające jony H*q odpowiadają za zmianę zabarwienia oranżu metylowego wskazującą na kwasowy charakter roztworu.
3. Z wodnym roztworem wodorotlenku sodu chlor reaguje w następujący sposób:
CL, + 2NaOH-» NaCl + NaClO + H20
Jest to również reakcja dy spropo rej o nacj i. Jony wodorotlenkowe odpowiedzialne za zabarwienie fenoloftaleiny są w tej reakcji „zużywane”, stąd zanik zabarwienia.
4. Chlor reaguje z barwnikami organicznymi. Ściślej mówiąc, reagują z nimi produkty reakcji chloru z wodą (punkt 2.), czego dowodzi szybsze odbarwienie wilgotnej tkaniny niż suchej. Woda jest zawsze obecna w substancjach pochodzenia organicznego, takich jak liść. Właściwości chloru i produktów jego dy spropo rej onacji są wykorzystywane np. do bielenia tkanin. Chlorany® wchodzą m.in. w skład wybielaczy.
5. Reakcja chloru z wodą podana jest w punkcie 2. Chlorowanie jest metodą odkażania wody pitnej i wody w basenach, ponieważ chlor ma właściwości bakteriobójcze.
Doświadczenie 31. (str. 306) Badanie aktywności chemicznej chloru, bromu i jodu
Przygotuj cztery probówki i ponumeruj je. Do probówek nr Ii2 wiej około 5 cm3 roztworów bromku potasu i jodku potasu, dodaj około 1 cm3 wody chlorowej i ok. 3 cm3 chloroformu (lub 1 cm3 roztworu chloru w CC14). Do probówek nr 3 i 4 wiej około 5 cm3 roztworów chlorku potasu i jodku potasu, dodaj ok. 1 cm3 wody bromowej i około 3 cm3 chloroformu (lub 1 cm3 roztworu bromu w CC14). Doświadczenia wykonuj ze szczególną ostrożnością. Obserwuj zachodzące zmiany. Zapisz obserwacje, wnioski i równania reakcji chemicznych w zeszycie.
Obserwacje
W probówkach nr 1 i 2, do których dodano wody chlorowej, pojawia się zabarwienie, czyli reakcja zachodzi. Zabarwienie pojawia się też w probówce z roztworem jodku potasu (nr 4), a więc reakcja zachodzi tylko w tych przypadkach. Reakcja w probówce nr 3 nie zachodzi.
110