skanuj0126 (Kopiowanie)

Doświadczalnie określa się efekt pierwszego przejścia (f_m) wzoru:

f_m - l-F

w którym:

F — dostępność biologiczna równa stosunkowi AUCp._cJAUCj._v..

lub korzystając z równania:

f_m =_

^J FJ>+QjjWC_tJ).

w którym:

Fa ułamek dawki wchłoniętej w przewodzie pokarmowym.

11. WYKORZYSTANIE DANYCH

FARMAKOKINETYCZNYCH DO USTALANIA SCHEMATU DAWKOWANIA LEKÓW

Znajomość problemów związanych z kumulacją leku w organizmie znalazła praktyczne wykorzystanie w praktyce klinicznej przy ustalaniu schematu dawkowania leków. Kumulacja leku zaznacza się tym wyraźniej, im większy jest biologiczny okres póhrwania leku (im mniejsza stała szybkości eliminacji) i im krótszy przedział czasu t między jednym a drugim jego podaniem. Wiadomo również, że schorzenia nerek, wątroby, układu krążenia itp. wpływają na klirens leku i powodują zmiany w wartościach stężenia substancji leczniczej w osoczu. Zmiany te są szczególnie wyraźne w stanie stacjonarnym osiąganym wówczas, gdy lek jest podawany wielokrotnie w przedziałach czasu x, krótszych niż czas potrzebny do jego całkowitego usunięcia z organizmu. Na kliniczne znaczenie tego zjawiska zwrócono uwagę już dosyć dawno, a od kilku lat istnieje tendencja do tworzenia placówek tzw. farmakokinetyki klinicznej, których zadaniem byłoby udzielanie pomocy i wskazówek lekarzom, zainteresowanym we właściwym i skutecznym dawkowaniu leków.

Sposób wykonywania odpowiednich obliczeń sprowadza się w zasadzie I albo do określenia szybkości dawkowania D/t, zapewniającej określone maksymalne i minimalne stężenia substancji leczniczej w osoczu w stanie stacjonarnym, albo do obliczenia szybkości dawkowania D/t, zapewniającej osiągnięcie określonego średniego stężenia substancji leczniczej w osoczu (C) w stanie stacjonarnym.

W pierwszym przypadku, uznając żądane przez lekarza stężenia i Cmin., oblicza się najpierw przedział czasu T_mak,., w jakim podawana odpowiednio duża dawka D_mak,. zapewni osiągnięcie tych stężeń. Zakładając, że szybkość wchłaniania leku podawanego drogą pozanaczyniową jest wielokrotnie większa od szybkości jego eliminacji i wykorzystując tabelaryczne wartości parametrów farmakokinetycznych K, Vd, Clb, CS*,., CSn. wychodzi się przy tych obliczeniach z równań 8.45a i 8.4ća, otrzymując po prostych przekształceniach wyrażenie:

^T”“' ^(lLI)

Dawkę Dmaks., która podawana w przedziałach czasu T_mat,. zapewni żądane stężenia ekstremalne oblicza się z równania*):

iw - ™ (CŁ, -CŁO    (11.2)

* Dla podania dożylnego F-l.

Ustalanie schematu dawkowania leków 251