3
drgawek utrzymuje się zwykle zaburzenie świadomość,i. połączone z pobudzeniem, a następnie sen:
napady bez.drgawkowe np. napady nieświadomości:
powtarzające się pewne ruchy, tiki np. oblizywanie, mlaskanie, połykanie,
powtarzające się doznania czuciowe i zmysłowe np dzwonienie w uszach, mrowienie, drętwienie
kończyn.
Czynniki prowokujące napad: bezsenność i przemęczenie, infekcje, gorączka stres, hiperwcntylacja (przy dużym wysiłku fizycznym i przyspieszonym oddychaniu), przerwanie leczenia, bodźce optyczne (np błyski światła w dyskotece, telew izor, komputer).
Postępowanie w przypadku napadu drgawkowego: 1) Zapewnić dziecku bezpieczne miejsce, ułożyć w pozycji na boku, lub przechylić głowę na bok: 2) Zwrócić uwagę na możliwość zachłyśnięcia się; 3) Nie powstrzymywać ruchów ciała, nie cucić, nie budzić; ■•!) Przy przedłużającym się napadzie wezwać pomoc.
Padaczka skutecznie poddaje się leczeniu, u ok. 70% chorych możliwe jest pełne i trwałe wyleczenie Na ogól podaje się 2 lub 3 leki. Mogą one powodować objawy niepożądane: senność, uczucie znużenia, podwójne widzenie, zaburzenia koncentracji uwagi, utrzymania równowagi. Zaprzestaje się zwykle podawania leków po 2 latach od ostatniego napadu.
Nauczyciel, w którego klasie jest uczeń chory na padaczkę powinien:
wiedzieć o chorobie ucznia i znać specyfikę jego napadów, objawy związane z działaniem leków, znać sytuacje, w który ch zwiększa się ryzyko wystąpienia napadu, umieć postępować w przypadku wystąpienia napadu,
kształtować właściwe postawy inny ch uczniów w stosunku do chorego ucznia.
eliminować wysiłki fizyczne doprowadzające do dużego zmęczenia, ryzyka upadku: pływanie pod
nadzorem, najlepiej w kamizelce ratunkowej,
współpracować z rodzicami i pielęgniarka szkolną____
Cukrzyca ,
Jest to choroba przewlekła charakteryzująca się zwiększeniem stężenia glukozy we krwi i stopniowym powstawaniem zmian w różnych narządach. U dzieci i młodzieży występuje głównie cukrzyca typu I (insulinozależna). Przyczyna jej jest niedobór insuliny (hormonu wydzielanego przez trzustkę), w następstwie nieddwTacalnego uszkodzenia (proces autoimmunologiczny) komórek beta trzustki. Brak insuliny powoduje, że glukoza nie może przejść ze krwi do tkanek, i dochodzi do przecukrzenia krwi - (hiperalikemii). której objawami są: wzmożone pragnienie, częstsze oddawanie moczu,-chudnięcie, czasem senność, apatia, niechęć do wysiłku fizycznego.
Leczenie dziecka z cukrzycą polega na: 1) Podawaniu insuliny (przez, całe życie), 2) Odpowiednim odżywianiu się (regularność posiłków, odpowiednia ilość węglowodanów). 3) Aktywności fizycznej. Jest to tzw. triada, regulowana przez samo dziecko - samokontrola, w której podstawowym elementem jest pomiar stężenia glukozy we krwi W leczeniu dąży się do tzw nonnoglikemii. Dziecko musi nauczyć się żyć z cukrzycą i zaakceptować ją.
Leczenie insuliną może powodować gwałtowne zmniejszenie się stężenia glukozy we krwi -hipoglikemie. Powoduje to wystąpienie różnych objawów: uczucie słabości, pocenie się. zblednięcie, drżenia rak, ból głowy, silne uczucie głodu, a nawet utrata przytomności. Postępowanie w t\ni przypadku polega na natychmiastowym podaniu porcji cukru lub glukozy doustnie. W razie utraty przytomności należy wykonać zastrzyk z glukagonu (powinien być on dostępny w szkole, w której jest dziecko chore na cukrzycę) i jak najszybciej wezwać pogotowie.
Nauczyciel, w którego klasie jest uczeń chory na cukrzycę powinien: zapoznać się z podstawową literatura na temat tej choroby, posiadać w klasie kostki cukru.
y_obserwować zachowanie ucznia i w razie niepokojących objawów umieć udzielić mu pomocy.
dopilnować, aby uczeń spożył posiłek o określonej porze.
dopilnować, aby przed zajęciami ruchowymi uczeń zjadł dodatkowa porcje węglowodanów, (kanapka lub owoc),
wspierać ucznia i jego rodziców, zwłaszcza w początkowym okresie choroby, współpracować z pielęgniarka szkolną. ____ ___________________
Astma oskrzelowa
Jest to przewlekła choroba w ok. 80% spowodowana alergią. Charakteryzuje się nndreaktywnością i skurczeni oskrzeli pod wpływem różnych różne bodźców i czynników uczulających. Objawia się napadowym kaszlem, z dusznością i świszczącym oddechem, uciskiem w klatce piersiowej, czasem zaburzeniami świadomości
Czynnikami uczulającym w szkole mogą być: roztocze kurzu (np w mapach, wzniecane podczas ćwiczeń na materacach), py l kredy, paty odczy nników (na lekcji chemii), rośliny , wypchane zwierzęta (lekcje biologii) itd Napad duszności może wystąpić pod wpływem stresu i emocji. Może go także wywołać duży wysiłek fizyczny, wyjście na zimne powietrze. Objawy duszności nasilają infekcje.
Postępowanie w przypadku, wystąpienia duszności podanie leku rozszerzającego oskrzela (wziewnie w aerozolu), szybko działającego, l ek taki, zapisany przez lekarza, powinien mieć przy sobie każdy uczeń chory na astmę. Wskazane jest-, aby lek ten dodatkowo znajdował się w szkole, wraz z' instrukcją jego stosowania. W przy padku nie ustępowania napadu mimo podania leku rozszerzającego oskrzela należy wezwać rodziców i pomoc medy czną.
Nauczyciel, w którego klasie jest uczeń chory na astmę powinien:
-■ być poinformowany przez rodziców o chorobie ucznia, czynnikach wy wołujących napady duszności, towarzyszących jej objawach i sposobie postępowania w razie ich wystąpienia.
- posiadać informację gdzie znajduje się lek. łagodzący objawy duszności u danego ucznia i jak go stosować.
- w przypadku występowania u ucznia napadów duszności po wysiłku ograniczać wysiłki
długotrwale i intensywne, zwłaszcza w niskiej temperaturze (zalecane wysiłki krótkotrwale, z przerwami na odpoczynek); w zależności od zaleceń lekarza, uczeń powinien przyjąć lek rozszerzający oskrzela przed wy siłkiem_____________
Pytania kontrolne
I Jaki może mieć wpływ choroba przewlekła lub niepełnosprawność na rozwój fizyczny i psy chospołeczny ucznia?
2. Jakie czynniki wpływają na funkcjonowanie w szkole uczniów przewlekle chorych?
3 Co powinien wiedzieć i umieć nauczyciel, w którego klasie są uczniowie przewlekle chorzy ? Bibliografia:
Góralczyk F.: Choroba-ebiecka w twoim tyciu. CMPPP. Warszawa 1996.
Obuchowska I., Krawczyński M.: ('horę (kiecko Nasza Księgarnia. Warszawa 1991.
Ohuchowska I : Dziecko niepełnosprawne ir rodzinie. WSiP. Warszawa 1995.
Woynarowska B (red ): Zdrowie i szkolą. PZWL, Warszawa 2000.