temu tworzą się uwypuklenia zwane zakrętami (lub Zawojami), oddzielone od siebie bruzdami lub głębszymi rowkami (szczelinami). Półkule oddziela długa i głęboka szczelina podłużna, zwana strzałkową. Większe obszary kory, wyodrębniające się anatomicznie i czynnościowo, nazywamy płatami. W obrębie każdej półkuli wyróżnia się bruzda środkowa (Rolanda) oddzielająca piat czołowy od ciemieniowego i szczelina boczna (Sylwiu-sza) ograniczająca płat skroniowy.
zakręt
bruzda środkowa (Rolanda)
U człowieka rozróżniamy pięć płatów: czołowy, ciemieniowy, skroniowy, potyliczny i wyspę. Płat czołowy' znajduje się z przodu bruzdy środkowej. Porównując jego budowę u różnych zwierząt nietrudno jest zauważyć, że w miarę rozwoju filogenetycznego wykazuje on coraz większe zróżnicowanie, a u człowieka stanowi pokaźną część mózgowia. Płat czołowy jest podzielony na kilka zakrętów o różnym znaczeniu czynnościowym. Na po wierzchni grzb ieto wo-b ocznej płata, równolegle do bruzdy środkowej, przebiega zakręt środkowy przedni, sterujący czynnościami ruchowymi (rys. 41). Na powierzchni podstawnej natomiast wyróżniającym się elementem jest bruzda węchowa i znajdująca się w niej opuszka węchowa (rys. 42). Przyśrodkowo od tej bruzdy wadzimy zakręt prosty, z boku zaś — kilka zakrętów nazywanych zakrętami oczodołowymi.
Z tyłu bruzdy środkowej znajduje się zakręt środkowy tylny należący do płata ciemieniowego, przebiegający równolegle do wspomnia-
92