strona (59)

wu biodrowego dla ćwiczonego ruchu. W pozycji leżenia tyłem przy ćwiczeniach ruchu odwiedzenia i przywiedze-nia w omawianym stawie taką rolą spełniał kolec biodrowy przedni górny i nad nim powinny być zawieszone obie pod-wieszki (ryc. 32).

5.    Przesunięcie punktu zawieszenia kończyny w linii prostopadłej do osi długiej ćwiczonej kończyny w kierunku wykonywanego ruchu wspomaga ten ruch (test —2) (ryc. 33). Odwrotna sytuacja utrudnia zadanie ruchowe ćwiczonego zespołu dynamicznego i powinna być stosowana w teście +2. Przesunięcie punktu zawieszenia zmienia kąt nachylenia płaszczyzny ruchu do płaszczyzny podłoża tak, że nie jest ona w pełni równoległa. Analogicznie przesunięcie punktu zawieszenia kończyny przy ćwiczeniach zgięcia i wyprostu w stawie biodrowym prostopadle do osi długiej kończyny dolnej w kierunku przedniej powierzchni ciała ułatwi zgięcie, ale utrudni wyprost.

6.    Przy sile mięśnia równej wg testu + 2 można stosować ćwiczenia z dodatkowym oporem. Ćwicząc w ten sposób np. prostowniki stawu biodrowego należy ułożyć pacjenta w pozycji leżąc bokiem nie ćwiczonym. Obie podwieszki (udowa i stopowo-piętowa), poprzez linki zawieszone na kracie sufitowej nad krętarzem większym kości udowej, odciążają ćwiczoną kończynę, zapewniając jej możliwość wykonywania ruchu w płaszczyźnie równoległej do podłoża. Do podwieszki udowej, od przodu za pomocą dodatkowej linki i bloczka umieszczonego na kracie bocznej, przymocowuje się obciążenie mniejsze od masy kończyny. Bloczek obciążenia dodatkowego musi być tak umieszczony na kracie bocznej, by linka była ustawiona równolegle do podłoża i prostopadle do osi długiej ćwiczonego uda, w połowie zakresu ruchu. W tej sytuacji ruch wyprostu w stawie biodrowym będzie się odbywał przeciw dodatkowemu oporowi (ciężarek), a zgięcie na odwrót, będzie wspomagane (ryc. 34).

7.    Ruch należy prowadzić w pełnym zakresie przy każdym powtórzeniu.

Ryc. 34. Ćwiczenie czynne w odciążeniu prostowników stawu biodrowego na stopień +2. Czynnikiem utrudniającym ruch wyprostu jest ciężarek przymocowany do podwieszki udowej z tym, że jego masa jest mniejsza od masy kończyny.

8.    Liczba powtórzeń ruchu w jednej płaszczyźnie i w jednej osi — duża, mierzona nie liczbą powtórzeń, a czasem ich wykonywania. Powinien on wynosić ok. 5 minut.

9.    Ze względu na ■wyraźnie osłabioną siłę mięśniową należy stosować działanie bezpośrednie, gdyż ćwiczenie „przez dwa stawy" może spowodować deformację w sąsiednich stawach. Zasada ta dotyczy głównie ćwiczeń, w których odciąża się za pomocą ręki terapeuty.

Ćwiczenia czynne wolne

Ćwiczenia czynne wolne polegają na pokonaniu siły grawitacji aktywizowanej części ciała przy wykorzystaniu przez chorego siły własnych mięśni bez pomocy terapeuty. Adekwatnym wykładnikiem siłowych możliwości mięśnia ocenianych testem Lovetta jest stopień.

59