aatsArt* A 4'j'W
Dzuil 1 Slrnlrglc uczenia się i studiowania 489
hiegiem uczeniu się. Często na przykład pnlccn się uc/.uiom wykonanie określonych zadań UyUakiyetnyeh, jak ćwiczenia związane z lekturą lub wyszukanie materiałów do wypracowania z historii. Aby wywiązać się z lak ich zadali, trzeba posłużyć się pewnymi procesami myślenia i działać w określony sposób, na przykład przejrzeć podtytuły. napisać wnioski, sporządzić notatki, nic także myśleć o własnym myśleniu. Tak więc większość zadanych prac wymaga od ucznia $korr.ystania z rozmaitych strniegii uczenia się.
Głównym celem nauczania strategii jest nauczenie, jak uczyć się samodzielnie. W rozdziale I. opisywaliśmy ucznia, który to umie jako ucznia niezależnego, wyrobionego, samosterownego, zdolnego do uczenia się samokicrowanego. TU będziemy korzystać zamiennie z terminu uczenie się santokierowane lub ucze/t snnnKtie równy. mając na myśli ucznia, który:
1) dokonuje trafnej diagnozy danej sytuacji uczenia się,
2) wybiera strategię uczenia się dopasowaną do problemu, jaki ma rozwiązać,
3) na gorąco sprawdza skuteczność strategii,
4) utrzymuje motywację do uporania się z zadaniem aż do wykonania go.
Samosterownym uczniem jest na przykład ktoś, kto wie. że potrzebne jest dokonywanie ptxisumownń lub stawianie pytań podczas czytania fragmentów książki, wysłuchanie objaśnień nauczyciela, kto ma nurty wację, żeby tak właśnie zachować się i kontrolować, jakie daje lo skutki. Taki uczeń wic też, że te strategie nic mają znaczenia, gdy nauczyciel opowiada dowcip lub dzieli się wspomnieniami.
Z LITERATURY PRZEDMIOTU
Nini przejdziemy do zapoznawania się z konkretnymi strategiami uczenia się i studiowania, zajmijmy się teoretycznymi podstawami nauczania strategii. Pomoże lo wyjaśnić, kiedy jaką używać strategię, kiedy są skuteczne, kiedy zawodzą. Teoretyczne uzasadnienia strategii uczenia się płynie zasadniczo z dwóch źródeł: prac Wygotskicgo opisanych w rozdziale II. i Współczesnej psychologii poznawczej, o której informował rozdział 7. Pamiętamy, żc Wygotski akcentował trzy główne tezy: (1) intelekt rozwija się w miarę, jak człowiek stając wobec nowych i zagadkowych idei, wiąże jc z tym, co już wic; (2) rozwojowi intelektualnemu sprzyjają interakcje z innymi ludźmi; (3) najważniejszym zadaniem nauczyciela jest pomagać uczniowi w uczeniu się i pośredniczyć w tym procesie. Teorie powstałe w ramach psychologii poznawczej mówią, jak pracuje umysł oraz jak człowiek przyswaja i przetwarza informacje. Z trzech powodów zwracamy się do koncc|)cji Wygotskiego i do psychologii poznawczej. f\> pierwsze, wskazują na znaczną role wiedzy uprzedniej w procesie uczenia się. f\> drugie, pomagają zrozumieć, czym jest wiedza, jakie są jej rodzaje i czym te rodzaje różnią się od