wypracowania0

Recenzja

To wspaniała książka... To był genialny film...

Takie opinie wyrazisz w recenzji.

Recenzja to tekst (zazwyczaj umieszczany w prasie) hę-clący krytycznym omówieniem jakiegoś dzieła sztuki lub wydarzenia kulturalnego. Każda recenzja zawiera dokładne informacje o dziele i opinie autora o nim.

Cele recenzji:

■    Poin for ni owa nie

odbiorcy (czytelnika, słuchacza) o istnieniu dzieła (literackiego, filmowego, muzycznego).

■    Ocena

dzieła według kryteriów obowiązujących w danej dziedzinie sztuki (tzn. książki według kryteriów z teorii literatury, filmu według kryteriów z teorii filmu - w poznaniu tych kryteriów pomoże Ci podrozdział Co powinno znaleźć się w recenzji... oraz Słowniczek).

■    Zachęcenie

odbiorcy do poznania dzieła (Uwaga! Nawet gdy recenzent krytykuje dzieło, to powinien zachęcić do jego obejrzenia, przeczytania - po to. by odbiorca mógł porównać opinię recenzenta z własną).

Rodzaje recenzji

■    Artykuł do gazetki szkolnej

- tekst o charakterze informacyjnym na temat konkretnego dzieła (np. książki lub filmu). Celem jest przede wszystkim poinformowanie odbiorców (a więc czytelników gazetki) o istnieniu dzieła, następnie przypomnienie lub zaprezentowanie autora (przypomnienie, jeśli odbiorcy mieli okazję wcześniej spotkać się z jego twórczością, zaprezentowanie, jeśli to ich pierwszy kontakt - np. debiut autora lub pierwszy utwór kierowany do młodzieży). Tekst powinien też zawierać krótkie wprowadzenie do tematyki utworu, np.

(...) to historia losów 12-letniego chłopca, który (...).

Recenzent powinien określić gatunek dzieła (film sensacyjny, powieść przygodowa). Styl recenzji musi być jasny, zrozumiały, jednoznaczny. Chociaż tekst ma charakter informacyjny, może zawierać krótką wypowiedź oceniającą, np.

na zakończenie recenzji:

Polecam wszystkim tym, którzy cenią sobie ambitne, trudne kino.

To książka dla tych, którzy lubią się śmiać.

Wartka akcja, żywe dialogi, sporo komizmu - to niewątpliwe zalety tego spektaklu.

■    Recenzja oceniająca

-    dokładnie analizuje utwór, zawiera część informacyjną i krytyczną. Autor recenzji musi sprawnie posługiwać się słownictwem z dziedziny literatury, teatru, filmu. W jaki sposób napisać recenzję oceniającą? Skorzystaj z instrukcji „Krok po kroku...”.

Przykładowe tematy:

Pizedstaw swoją opinię na temat obejrzanego niedawno filmu.

Zemsta Aleksandra Prediy - recenzja spektaklu.

■    Recenzja zbliżona do eseju

-    to swobodniejsza forma recenzji, ale wcale nie łatwiejsza. Autor eseju musi wykazać się naprawdę mądrymi przemyśleniami nie tylko na temat ocenianego dzieła, ale odpowiedniej dziedziny sztuki. W eseju jest również miejsce na zaprezentowanie własnych refleksji, np. filozoficznych, psychologicznych. To forma trudna, ale bardzo wysoko oceniana - dla tych, którzy zawsze mają dużo do powiedzenia na różne tematy.

Polecenie napisania recenzji w swobodniejszej formie jest zwykle tak sformułowane, aby zachęcić do przedstawienia własnych poglądów, np.

■    Są uczucia, nad którymi nie można zapanować - ustosunkuj się do tego problemu, pisząc recenzję Latarnika Henryka Sienkiewicza.

■    Żaden utwór nie przerobi ludzi, są wszakże takie, które ich pobudzają doprzetwaizania się (Aleksander Świętochowski). Zaprezentuj dzieło literackie, które spełnia to kryterium.

■    Recenzja zbliżona do felietonu

Część analityczna i krytyczna jest zawężona. Dzieło literackie czy filmowe jest jedynie pretekstem do wyrażenia własnych

52