Nazwa przedmiotu: "WSPÓŁCZESNE SYSTEMY POLITYCZNE Prowadzący: dr Tadeusz Wallas
Cel: celem przedmiotu jest ukazanie istoty, elementów składowych
i form systemów politycznych występujących we współczesnym świecie.
ZAGADNIENIA DO PRZEDMIOTU:
1. Istota i elementy składowe systemu politycznego (idee i wartości polityczne, instytucje polityczne i normy polityczne. Wzajemne relacje pomiędzy elementami systemu politycznego);
2. Istota, rodzaje i treść konstytucji. Inne normy polityczne;
3. Istota i formy demokracji (demokracja bezpośrednia i pośrednia);
4. Systemy wyborcze (system czteroprzymiotnikowy i piecioprzymiotnikowy oraz wybory „mieszane”);
5. Ruchy i organizacje polityczne. Istota, funkcje i typy partii politycznych;
6. Pojęcie i zasadnicze typy systemów partyjnych we współczesnym świecie;
7. Koncepcja trójpodziału oraz jedności władzy;
8. Formy współczesnego państwa;
9. Istota i rodzaje odpowiedzialności głowy państwa i rządu;
10. Organizacja, zasady powoływania oraz funkcjonowania władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej;
11. System polityczny Wielkiej Brytanii (źródła prawa konstytucyjnego; charakterystyka partii i systemu partyjnego; system wyborczy; sposób powoływania, organizacja i pozycja ustrojowa Izby Lordów oraz Izby Gmin; formalna i rzeczywista pozycja ustrojowa króla; skład, tryb powoływania i zadania rządu i gabinetu; przesłanki szczególnej pozycji ustrojowej premiera; tryb powoływania i funkcje "gabinetu cieni");
12. System polityczny Stanów Zjednoczonych (federalizm amerykański; Konstytucja USA i inne źródła prawa konstytucyjnego; system partyjny; program, struktura społeczna i organizacyjna Patrii Demokratycznej i Partii Republikańskiej; system wyborczy; organizacja egzekutywy; funkcje ustrojowe prezydenta i wiceprezydenta; tryb powoływania i zadania gabinetu; struktura Kongresu USA. Pozycja ustrojowa Izby Reprezentantów i Senatu; stosunki pomiędzy Kongresem i prezydentem; sposób powoływnia i zadania sądowmictwa federalnego. Pozycja ustrojowa Sądu Najwyższego USA;
13. System polityczny Republiki Francuskiej (istota "mieszanej" formy rządów na przykładzie ustroju V Republiki w'e Francji; Konstytucja RF; sposób wy boru i pozycja ustrojowa prezydenta; tryb powoływania i odwoływania oraz funkcje rządu we Francji; wzajemne relacje pomiędzy legislatywą a egzekutywą we Francji; sposób wyboru, struktura i pozycja ustrojowa parlamentu V Republiki; charakterystyka systemu partyjnego; powoływanie, skład i zadania Rady Konstytucyjnej we Francji);
14. System polityczny RFN (specyfika parlamentarno-kanclerskiej formy rządów'; system polityczny podmiotów federalizmu niemieckiego; Ustawa Zasadnicza RFN; programy, skład społeczny i rola w życiu politycznym głównych partii politycznych RFN; system wyborczy; struktura i pozycja ustrojowa parlamentu związkowego RFN; tryb w'yboru i pozycja ustrojowa prezydenta RFN; sposób powoływania i funkcje rządu RFN; sądownictwo w RFN. Pozycja sądownictwa konstytucyjnego);
15. System polityczny Szwajcarii (zasada jedności władzy na przykładzie Szwajcarii; Konstytucja Konfederacji Szwajcarskiej; charakterystyka federalizmu szwajcarskiego; formy demokracji bezpośredniej; sposób w'yboru, struktura i rola ustrojowa Zgromadzenia Związkowego w Szwajcarii; zasady powoływania i funkcje ustrojowe Rady Związkowej; Zgromadzenie Związkowe a Rada Związkowa w Szwajcarii; charakterystyka systemu partyjnego Szwajcarii;
16. Systemy polityczne wybranych państw' niedemokratycznych;
17. System polityczny Zjednoczonej Europy';
18. Specyfika systemów politycznych w Ameryce Północnej, Ameryce Łacińskiej, Azji, Oceanii, Bliskim Wschodzie, Afryce, Europie Zachodniej oraz w Europie Środkowo-Wschodniej;
19. Aktualne tendencje w kształtowaniu się systemów politycznych we współczesnym świecie.