2
Kolejny wskaźnik plastyczności - przewężenie względne określa się z zależności:
do" dr ’
— dla próbek okrągłych Z = -^—"— ’ 100 % (5. j
<5-15)
- dla próbek płaskich Z
-2-H_ • 100 %,
So
gdzie:
d0 i SQ - średnica i przekrój początkowy, du i Su - średnica i przekrój końcowy.
Oznaczając na jednej próbce kilka różnych odcinków pomiarowych, bazując jednak na wspólnym punkcie początkowym otrzymuje się podczas rozciągania (o ile materiał przed zerwaniem nie uległ przewężeniu) wiele różnych wydłużeń lokalnych. Wydłużenie równomierne obserwowane jest w chwili wystąpienia przewężenia. Wydłużenie całkowite e składa się więc z równomiernego £r oraz lokalnego eŁ
e = e + e (5.16)
r "u
Wydłużenie lokalne zależy od stosunku długości pomiarowej LQ do średnicy początkowej dQ. Jest ono tym mniejsze, im większa jest długość pomiarowa lub im mniejszy jest stosunek LQ/d - rys.5.6.
Z doświadczeń wynika, że próbki różnej wielkości tego samego materiału po zerwaniu mają te same wartości wydłużenia lokalnego, a zatem i wydłużenia całkowitego. Ma to miejsce wtedy, gdy stosunek L0/d jest jednakowy,a więc wówczas, gdy LQ jest proporcjonalne do d . Zalecany stosunek LQ/d0 wynosi najczęściej 10 i 5. Dla próbek, których przekrój nie jest kołowy, do określenia stosunku I>0/d0 przyjmuje się średnicę koła, którego pole est równe polu przekroju próbki