Zdjęcie0510

ROZDZIAŁ

WITAMINY W ŻYWIENIU CZŁOWIEKA

Witaminy to związki organiczne, które nie są źródłem energii ani strukturalnymi składnikami tkanek. Są one niezbędne do zachowania zdrowia, ponieważ wchodzą w skład koenzymów i są katalizatorami przemian metabolicznych.

Witaminy są związkami organicznymi, których organizm nie jest w stanie sytitetyżO*-waI i muszą być mu dostarczane z pożywieniem. Wyjątek stanowią: witamina D powstająpa w skórze pod wpływem promieni ultrafioletowych z prowitaminy 7-dehydrocholesterofs oraz witaminy: B_p B₆, kwas foliowy i K, które w bardzo małych ilościach są syntetyzowane w przewodzie pokarmowym człowieka przez bakterie jelitowe, a także witamina PP, którą może być syntetyzowana z tryptofanu i witamina A, która może być wytwarzana z prowitamin-karotenów.

Witaminy nie stanowią jednorodnej grupy chemicznej i mają różną budowę. Dzielą się na dwie grupy: rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E, K.) oraz rozpuszczalne w wodzie (witamina C i grupa witamin B).

Witamina C to dwa związki I kwas L-askorbowy i kwas L-dehydroaskorbowy. Kwas L-askorbowy jest związkiem o silnych właściwościach redukcyjnych, a kwas L-debydroaskorbowy - jest jego utlenioną formą.

kwas L-askorbowy (witamina C)

Kwas askorbowy jest dobrze wchłaniany w organizmie człowieka. Przy pobraniu dziennym od kilku do około 200 mg jego absorpcja wynosi 85-90%, przy dawce 1,5 g 9 około 50%, a przy dawce 12 g - około 16%. Zapasy witaminy C w organizmie nie są duże (średnio 20 mg/kg m.c.), a okres półtrwania wynosi 10-40 dni. Największe ilości oznaczane są w nadnerczach, gruczołach śluzowych, wątrobie, mózgu i leukocytach.

Witamina C wpływa korzystnie na wytwarzanie kolagenu, z którego jest produkowana tkanka łączna. Obecność kolagenu, a więc pośrednio witaminy C; ułatwia gojenie~sięTan, złamań, hamuje tworzenie się sińców, powstawanie krwotoków i krwawień z dziąseł.

•amina C podnosi odporność Organizmu na choroby, szczególnie w okresach przeciążenia fizycznego, ponieważ aktywizuje system immunologiczny, czyli pobudza wzrost i spraw-*dć komórek odpornościowych typu T i B oraz innych komórek układu immunologicznego,