Ryc. 91. Sprzęt do usprawniania.
Ryc. 92. Ćwiczenia ogólno-kondycyjnc.
c
jest tylko unikanie forsownych ćwiczeń dużych stawów, zaś przy zapaleniu żył trzeba na kilka dni przerwać ćwiczenia obrzękniętej kończyny.
Ćwiczenia bierne kończyn dolnych zostały omówione w rozdziale urazów rdzenia kręgowego w odcinku szyjnym.
Monika Julia Zaturska
W leczeniu dysfunkcji, uszkodzeń i wad narządu ruchu konieczne nierzadko jest stosowanie specjalnych aparatów umożliwiających zarówno zapobieganie, jak i doleczanie, zaś niekiedy zastępujących bądź uzupełniających brakujące odcinki narządu ruchu (protezy).
Wymienione wyżej przedmioty ortopedyczne służą do podpierania, utrzymywania równowagi i przenoszenia masy ciała w przypadkach uszkodzeń kończyn dolnych i mięśni tułowia. Pomoce ortopedyczne stosuje się u pacjentów bądź przejściowo (czasowo), np. do chwili zrośnięcia złamanych kości, bądź też stale, np. przy porażeniach kończyn dolnych.
Dla chorych, którzy tylko czasowo posługują się kulami, laskami lub balkonikiem, dobór ich nie ma aż tak dużego znaczenia. Jednak i tu, choć rzadko, wadliwe zastosowanie kul może spowodować niepotrzebne powikłania, jak niedowład lub porażenie kończyny górnej, utrwalenie złych stereotypów ruchowych itp.
Chorzy, którzy mają się posługiwać kulami, laskami i balkonikami na stałe, wymagają bardzo starannego ich doboru. Dotyczy to zarówno rodzaju kul i lasek, jak też ich długości i wysokości (balkoniki).
Pomoce ortopedyczne dobiera się w zależności od wskazań, ogólnej kondycji i sprawności pacjenta, siły jego kończyn górnych oraz zakresu ruchu w stawach. Wysokość lasek oraz kul łokciowych powinna być tak dobrana, aby przy oparciu się na nich zgięcie kończyny w stawie łokciowym wynosiło 20°. Trzeba wiedzieć, że zbyt długa laska zwiększa wymagania w stosunku do mięśnia trójgłowego ramienia, dając niewystarczające podparcie; sytuacja ta zwiększa też obciążenie stawu nadgarstkowego. Zbyt krótka laska natomiast, wymagająca wyprostnego ustawienia stawu łokciowego, stwarza niedostateczną pomoc w czasie podparcia oraz niepotrzebnie utrudnia chodzenie po schodach.
Kule ortopedyczne wykonywane są z różnych materiałów: z drewna, metalu lub masy plastycznej. Każda kula zaopatrzona jest na końcu w gumkę. Zada-
87