Zbigniew Żaba
Postępowanie:
1. Najpierw, jeśli to możliwe, należy zwalczać przyczynę wstrząsu np. zatamować krwotok.
2. Ułożyć poszkodowanego w tzw. ułożeniu przeć i w wstrząsowym tzn. płasko na wznak i podnieść nogi około 30 cm (o kąt 30°) (rys. 54).
3. Zapobiegać utracie ciepła poszkodowanego ułożyć na kocu i przykryć.
4. Uspokoić poszkodowanego i troszczyć się o zachowanie spokoju na miejscu zdarzenia.
5. Regularnie kontrolować ważne funkcje życiowe.
6. Wezwać karetkę pogotowia.
Poszkodowany wc wstrząsie jest na ogól przytomny!!!
Ułożenie p/wstrząsowe nic powinno być zastosowane przy:
— urazach czaszkowo-mózgowych,
— duszności,
— nagłych bólach w klatce piersiowej i/lub nadbrzuszu.
8.2. Wstrząs anafilaktyc/.ny
Wstrząs anafllaktyczny jest ostrą, zagrażającą życiu reakcją alergiczną całego organizmu.
Z reguły występuje natychmiast przy kontakcie z substancjami wyzwalającymi (alergenami) jak np. lekami, środkami cieniującymi, preparatami krwi. po ukąszeniach owadów.
— zaczerwienienie skóry, świąd, obrzęki na całym ciele, rzadziej pokrzywka,
— duszność związana z obrzękiem krtani i/ lub skurczem oskrzeli,
— spadek ciśnienia zw iązany z zapaścią scrcowo-naczyniową i zwiększoną przepuszczalnością naczyń włosowatych,
— nudności, wymioty.
1. Natychmiast przerwać kontakt z alergenem np. zaprzestać podawania leku.
2. Kontrolować podstawowe funkcje życiowe.
3. Ułożyć w pozycji leżącej z uniesionymi kończynami dolnymi.
4. Wezwać karetkę pogotowia.
8.3. Wstrząs kardiogenny (sercowo-pochodny)
To takie zaburzenie funkcji serca, które nic jest w stanie dostatecznie zaopatrywać całego organizmu w tlen.
— zawał mięśnia serca,
— zaburzenia rytmu serca, zator tętnicy phicnej.
często dotyczy chorych leczących się wcześniej kardiologicznie,
— szybkie, słabo wyczuwalne tętno,
— zimna, blada skóra,
— zimny pot,
— drżenia.
Postępowanie:
1. Sprawdzić podstawowe funkcje życiowe.
2. Ułożyć z lekko uniesioną górną częścią ciała (jak w postępowaniu np. z poszkodowanym z zawałem serca lub obrzękiem płuc).
3. Uspokoić poszkodowanego.
4. C hronić przed oziębieniem.
5. Wezwać karetkę pogotowia.
W żadnym wypadku nie stosować pozycji p/wstrząsowej, która obciąży dodatkowo już niewydolne serce krwią.
77