124
Dwie próbki statystyczne mogą mieć jednakową średnią, lecz wykazywać znaczną różnicę zmienności w poszczególnych pozycjach.
Przykładowo możemy porównać dwie próbki: próbka A - 80,0; 76,0; 80,Oj 80,5i 78,5; 79*0; 80; ' ;
próbka B - 75,0; 77,0; 84,0; 84,5; 74,5; 74,0; 85,0.
ZA = 554,0 ZB = 554,0
nA =7 xA = 79,14 sA(x) = 1,45
nB “ 7
£g = 79,14 sB(x) = 4,75
Widzimy, że wartości średnich dla obu próbek są jednakowe a odchylenia standardowe różne. Dla próbki B wyniki wykazują znacznie większą zmienność od średniej arytmetycznej niż dla próbki A.
6,1.3* Wariancja
Wariancja w próbce statystycznej jest to kwadrat odchylenia standardo-
o
wego s (x).
—h.2
s2(x) =
(6.5)
Wariancja ze względu na swoje własności jest stosowana do analizy statystycznej.
6.1,4. Rozstęp
Rozstępem nazywamy różnicę między największą i najmniejszą wartością zmiennej z próbki.
Dla danyeh x2> x3 rozstęp możemy określić jako:
. ®n - * *1 (6-6>
Rozstęp, nie jest zbyt czułą miarą zmienności, lecz daje możliwość szybkiego porównania wyników dla małych próbek.
6.2. ROZRZĄDY I TESTOWANIE DANYCH 6.2.1. Błędy pomiaru
Błędy doświadczalne dzielimy na systematycznej grube i przypadkowe.
Błędy systematyczne staramy się eliminować w trakcie badań poprzez okresowe sprawdzenie układu pomiarowego oraz powtarzanie pomiarów.
W celu sprawdzenia czy wynik jest obarczony błędem grubym, uporządkowujemy wynik w kolejności x2<X2...<xn i obliczamy wartość statystyki b
z zależności: