1345

134

Uziemienia odgromowe natomiast mają odprowadzić do ziemi udarowe prądy wyładowań atmosferycznych. Pośród nich wyróżnia się nalani enla piorunochronne oraz uzimalenia odgromnikowa (31]«

2. Razystanoja uziemień

Rezystancję uziemienia określamy Jako stosunek nap lę a la występują— cego między uziomem, a "ziemią odniesienia" do spływającego przez nzlow prądu. "Ziemią odniesienia" określa się miejsce na powierzchni gruntu, leżące poza strefą spadku napięcia - z reguły 20 m od użiomn.

Rezystancja uziemień zależy od wymiarów geometrycznych uziomu oraz rezystancji gruntu. Rezystancję ozioma pionowego oblicza się ze wzoru

R

z

f

m

ln

21

r

(13.1)

gdzie: R_z - rezystancja uziomu[&],

f - rezystywność gruntu [A-n),

1 - długość uziomu [m), r - promień uziomu (m).

Uziomu poziomego-z zależności

^Rz ’ 7TT ^ rrZ    ⁽¹³'²⁾

gdzie: h - głębokość zakopania [m].

Uziomu płytowego-z równania

R_z a 0,25 |    (13.3;

gdzie: 1 - długość boku płyty uziomu ( m ].

Jeżeli rezystancja pojedynczego uziomu jest większa od wymaganej, stosuje się uziomy wielokrotne, w których rezystancje poszczególnych części uziomu pracują równolegle i dzięki temu rezystancja całości Jest znacznie mniejsza niż uziomu poJedynczego.

Przy n członach rezystancja wypadkowa uziomu -Jest Jednak większa niż rezystancji pojedynczego uziomu, ponieważ poszczególne uziomy oddziaływają na siebie. Ha rys. 13.1 przedstawiono rozpływ prądu dookoła uziomu złożonego z czterech elementów pionowych (a <    20 ■).

Widać, te rozpływ prądu jest nierównomierny, w wyniku czego pewna część gruntu nie jest jakby wykorzystana. Zbliżając uziomy do siebie, stwierdza się intensyfikacJę tego zjawiska. Stąd wniosek, te człony 3ys. 13.1- Rozpływ prądn wokół złożonego uziomu pionowego (4—krotnego)

równoległe uziowa nie mogą byó rozmieszczone zbyt blisko. Przykłady rozmieszczenia uziomów wielokrotnych przedstawiono na rys. 13*2* [23]

9 r

Rys. 13.2. Przykłady uziomów wielokrotnych pionowych

Do obliczania rezystancji uziomów wielokrotnych pionowych stosuje się (uwzględniając udział połączeń poziomych) wzór

1

(13.4)

gdzie:    - rezystancja uziomu wielokrotnego pionowego[ SI ],

n₁ - liczba rur lub prętów [-],

R₁ - rezystancja jednej rury lub pręta[,ft],

&2 - rezystancja całego systemu połączeń poziomych uziomu lii],

- współczynnik oddziaływania dla części pionowych uziomu [-], ^2 ~ współczynnik dla całości połączeń poziomych uziomu [-).

Dla uziomów rozmieszczonych w rzędzie w odstępach przy długości 1 rury lub pręta wynoszą: dla j * 1 oraz ■ 2 r 5, ^ ■ 0,85 f 0,7 a \ - 0,8 r 0,75; dla i - 5,^* - 0,55 r 0,85,    - 0,95 r 0,8

Do obliczenia rezystancji uziomów wielokrotnych poziomych promieniowych stosuje się wzór