1345

134

Uziemienia odgromowe natomiast mają odprowadzić do ziemi udarowe prąd7 wyładowań ataoeferycznych, Pośród nich wyróżnia się uziemienia piorun ochronne oraz uziemienia odgromnikowe [ 31 ] •

2. Rezystancja uziemień

Rezystancję uziemienia określamy jako stosunek napięci la występującego między uziomem, a "ziemią odniesienia* do spływającego przez uziom prądu. "Ziemią odniesienia" określa się miejsce na powierzchni gruntu, leżące poza strefą spadku napięcia - z reguły 20 m od uziomu.

Rezystancja uziemień zależy od wymiarów geometrycznych uziomu oraz rezystancji gruntu. Rezystancję uziomu pionowego oblicza się ze wzoru

S

z

ttr

ln

21

r

(13.1)

gdzie: R₂ - rezystancja uziomu ( & ],

f - rezystywność gruntu [£-m]«

1 - długość uziomu [mj, r - promień uziomu (m).

Uziomu poziomego-z zależności

^Ei * ttt ¹¹¹ rrs    ⁽¹³*²>

gdzie: h - głębokość zakopania [m].

Uziomu płytowego-z równania

a_za0,25|    (13.3;

gdzie: 1 - długość boku płyty uziomu ( m ]•

Jeżeli rezystancja pojedynczego uziomu jest większa od wymaganej, stosuje się uziomy wielokrotne, w których rezystancje poszczególnych części uziomu pracują równolegle i dzięki temu rezystancja całości jest znacznie mniejsza niż uziomu pojedynczego.

Przy n członach rezystancja wypadkowa uziomu 'Jest jednak większa niż ^ rezystancji pojedynczego uziomu, ponieważ poszczególne uziomy oddziaływają na siebie. Ha rys, 13,1 przedstawiono rozpływ prądu dookoła uziomu złożonego z czterech elementów pionowych (a <    20 *).

Widać, że rozpłjrw prądu Jest nierównomierny, w wyniku czego pewna część gruntu nie jest jakby wykorzystana. Zbliżając uziomy do siebie, stwierdza się intensyfikacJę tego zjawiska. Stąd wniosek, że człony

równoległe uziomu nie mogą byó rozmieszczone zfcyt blisko. Przykłady rozmieszczenia uziomów wielokrotnych przedstawiono na rys. 13.2* [23]

Rys. 13*1* Rozpływ prądu wokół złoconego uziomu pionowego (4-krotnego)

Rys. 13*2. Przykłady uziomów wielokrotnych pionowych

Do obliczania rezystancji uziomów wielokrotnych pionowych stosuje się (uwzględniając udział połączeń poziomych) wzór

gdzie: R^ - rezystancja uziomu wielokrotnego pionowego[], n₁ - liczba rur lub prętów [-],

R^ - rezystancja jednej rury lub prętafil],

- rezystancja całego systemu połączeń poziomych uziomu [ii], ^ - współczynnik oddziaływania dla części pionowych uziomu [-] ^2 “ współczynnik dla całości połączeń poziomych uziomu [-].

Dla uziomów rozmieszczonych w rzędzie w odstępach przy długości 1 rury lub pręta wynoszą: dla j * 1 oraz n^ * 2 r 5* 'T) ^ * 0,85 {■ 0,7 a \ - 0,8 r 0,75; dla Ł - 5,^ - 0,55 r 0,85,^ * °.95 r 0,8

Do obliczenia rezystancji uziomów wielokrotnych poziomych promienio wych stosuje się wzór