179 (2)

179

III. Referendum n> sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa.

•• u-r.ia szczegółowe, odnoszące się do referendum w sprawach o szczególnym znaczę:.;!: dla państwu, referendum w sprawie wyrażania zgody na ratyfikację umowy nędzynarodowej oraz referendum zatwierdzającego zmianę konstytucji. Natomiast -’c endum lokalne ma odrębną podstawę zarówno na poziomie konstytucyjnym ort. 170). jak i ustawowym (zob. pkl 178).

III. Referendum m sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa (an. I2Ż konstytucji)

173.    Referendum to ma zawsze charakter fakultatywny, jako ze tut. 125 ust. I wterdza. iz ,.|...| w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa może być przeprowadzone referendum ogólnokrajowe”. Także inne przepisy konstytucyjne nie

; ze widują sytuacji, w której przeprowadzenie takiego referendum byłoby obowiąz-'.ve i stanowiło konieczną przesłanką dla ustanowienia aktu czy podjęcia decyzji.

174.    Przedmiotem referendum mogą być tylko sprawy o szczególnym n aczeni u d I a p a ń s t w a. Sformułowanie to należy odczytywać ograniczano, to znaczy jako zakaz, przeprowadzania referendum w sprawach, które owego / c z e g ó I n e g o z n aczeni a są pozbawione. Szczególne znaczenie musi ••(nosić się do państwa, przedmiotem referendum nie może być więc sprawa

■raniczona do pewnych tylko środowisk, grup czy terytoriów - zawsze konieczny jest ' ■/pośredni związek z interesami państwa jako pewnej całości. Ocena danej sprawy " d kątem takiego szczególnego znaczenia należy jednak do podmiotów zarządzających crendum: nie istnieją proceduralne możliwości zakwestionowania dopuszczalności /uprowadzenia referendum w oparciu o zarzut, w myśl którego sprawa będąca jego /edmiotem pozbawiona była szczególnego znaczenia dla państwa.

Przedmiotem referendum może być każda sprawa o szczególnym znaczeniu dla istwa - ustawodawca zwykły nie może ustalić żadnych wyjątków i wykluczyć ■‘kłania pod referendum określonych spraw, należy jednak wskazać pewne ograni-nia w tym zakresie.

Przedmiotem referendum może być tylko sprawa, rozumiana jako problem nry ogólniejszej czy kierunkowej. Referendum może zaś mieć za przedmiot ustalenie konkretnego aktu czy podjęcie decyzji tylko pod warunkiem, że kompeten-do ustanawiania takich aktów lub podejmowania decyzji nie należy — z mocy stytucji lub ustaw - do innego organu państwowego. Nie ma więc możliwości msowania instytucji referendum na przykład dla dokonania ratyfikacji umowy dzynarodowej, zdymisjonowania rządu, obsadzenia określonego stanowiska czy du państwowego ani też - co najważniejsze - dla uchwalenia ustawy. Rcferen-ma w Polsce charakter instrumentu uzupełniającego zasadę przedstawicielskiej my rządów i nie może zastępować parlamentu w podejmowaniu aktów i decyzji i przypisanych. Przypomnijmy, że po to, by forma referendum mogła zostać zarwana dla wyrażenia zgody na ratyfikację szczególnej umowy międzynarodowej, •czne było wprowadzenie szczególnej podstawy konstytucyjnej (art. 90 ust. 3).