1

1. Specyficzne problemy komunikowania się z osobami w różnych stanach chorobowych 1)Komunikowanie z pacjentem z uszkodzonym słuchem

O uszkodzonym słuchu możemy mówić wówczas, gdy ubytek słuchu przekracza ŻOdJBjgtan taki może być przyczyną bariery komunikacyjnej. Objawia się ona przede wszystkim w odbiorze informacji. Wczesne uszkodzenie narządu słuchu stanowi przeszkodę w rozwoju języka, a w konsekwencji utrudnia również nadawanie komunikatów czytelnych dla otoczenia. W zależności od okresu, w którym wystąpiło uszkodzenie, stopnia uszkodzenia, rodzaju, wykorzystywanych protez słuchowych oraz rehabilitacji, konsekwencje uszkodzenia słuchu odczuwalne w procesie porozumiewania się będą zróżnicowane.

Osoby niedosłyszące w stopniu lekkim (powyżej 20 - 40dB) najczęściej nie wymagają korzystania z aparatów słuchowych. Mogą mieć trudności'zfózpozna-watnem niektórych głosek oraz ze słuchaniem w hałasie bądź z większej odległości. Uszkodzenie umiarkowane (powyżej 40 - 70dB) umożliwia słyszenie i rozumienie mowy tylko w korzystnych warunkach akustycznych. Wskazane jest wówczas korzystanie z aparatów słuchowych. Mowa dzieci z takim ubytkiem słuchu będzie rozwijała się spontanicznie, ale mogą pojawić się błędy artykulacyjne. W przypadku osób ze znacznym uszkodzeniem słuchu (powyżej 70 - 90dB), stosowanie aparatów słuchowych jest niezbędne. Odbiór mowy wspierany jest najczęściej przez odczytywanie mowy z ust. Głębokie uszkodzenie słuchu (powyżej 90dB) wymaga zastosowanie aparatów słuchowych, które pomagają orientować się w dźwiękach otoczenia, umożliwiają odbiór niektórych dźwięków mowy. Rozumienie mowy wymaga wówczas wspierania się odczytywaniem z ust. Upośledzenie słuchu może towarzyszyć m.in. upośledzeniu umysłowemu, dziecięcemu porażeniu mózgowemu, co dodatkowo utrudnia zarówno opanowywanie umiejętności językowych, jak i proces komunikowania się z otoczeniem. Istotna rolą w budowie umiejętności językowych odgrywa moment zaistnienie uszkodzenia słuchu. U osób z głębokim lub znacznym uszkodzeniem słuchu możemy wyróżnić prelingwalne, perilingwalne, postlingwalne uszkodzenie słuchu. O prelingwalnym mówimy, jeżeli powstało w okresie płodowym, okołoporodowym albo przed ukończeniem 2-3 rokiem życia. Za perilingwalne przyjmuje się pomiędzy 3 a 5 rokiem życia, a postlingwalne to powstałe po opanowaniu mowy.

Sposoby komunikowania się osób z uszkodzonym słuchem. _:W zależności od stopnia opanowania systemu językowego przez osobę z uszkodzonym słuchem, jej możliwości odbierania mowy drogą słuchową, współwystępujących niepełnosprawności oraz kompetencji komunikacyjnej słyszącego rozmówcy, wybierany może być jeden bądź kilka sposobów komunikowania się. Nadawanie informacji przez niesłyszącego bądź niedosłyszącego człowieka może odbywać się za pomocą:

-    mowy dźwiękowej

-    mowy dźwiękowej wspartej fonogestem

-    pisma

-    daktylografii

-    systemu językowo-migowego

-    rysunku

-    piktogramów

Podstawową sprawą w kontakcie z pacjentem z uszkodzonym słuchem jest uzyskanie od niego lub jego rodziny informacji dotyczących preferowanego sposobu komunikowania się. i W przypadku osoby korzystającej z aparatów słuchowych i odbierającej w nich mowę drogą słuchową należy upewnić się przed rozmową, czy teraz słyszą.

Podczas rozmową z osobą odbierającą mowę drogą słuchową należy stworzyć odpowiednie warunki do rozumienia mowy dźwiękowej. Trzeba mówić wyraźnie, w miarę wolno, nieco głośniej niż zazwyczaj. Zbyt głośna mowa, wzmocniona działaniem aparatu słuchowego, będzie niezrozumiała, a dodatkowo