6 (190)

Honolulu lub gdzie indziej jakąś kobietę łub kogoś zamordował, czy coś takiego'', „ Humanizm polega na pietyźrnie dla wartości prawdziwego człowieka".

Definicja nie może zawierać żadnych sprzeczności, W przeciwnym razie mtfwfsię o „contradictio in leiminis" lub „conlradictio in adiecto", Prz)'kłady tychże: Kwadratowy koło, drewniane żelazo, zimny skwar, niepalący palacz fajek, niewidomy widz.

( 1.3 .> Granice def iniowalnośoi.

Należy zauważyć, że jest rzeczą niemożliwą, b.y zasadniczo wszystko móc zdefiniować: musiałoby to nieuchronnie prowadzić do błędnego kola w definiowaniu. W zasadzie posługujemy się dla każdego systemu definicji szeregiem pojęć pierwotnych, które też nie mogą być ściśle zdefiniowane jak np. proste jakości zmysłowe w rodzaju światła, barwy, dźwięku, a także najwyższe pojęcia rodzajowe ^ albo kategorie. Istnieją dalej tzw. pojęcia „warzywnego rodzaju", które mają tak nieostre granice, że nie mogą być zdefiniowane, jak np. „warzywo".

Graniczne przypadki definicji

Istnieje szereg operacji, które pozostają w pewnym pokrewieństwie z definiowaniem.

1.41.    Opis jest wyliczaniem cech zewnętrznych, które ma sięgać tak daleko, by opisany przedmiot można było rozpoznać.

1.42.    Zobi-ązowanie jest to opis zabarwiony emocjonalnie,

1.43.    Sprawozdanie z pewnego stanu rzeczowego lub zdarzenia odpowiada na pytania: kiedy?, gdzie?, kto?, co?, jak? Ewentualnie również jeszcze czym? Przez co? Przykład: 28 lutego 1977 o godzinie li¹¹ na trasie B3 u jej wlotu do miejscowości Neustadt, szary Audi 80 z rejestracją XY wjechał na drogowskaz po prawej stronie, z szybkością ponad 70 km/h, aby wyminąć wózek dziecięcy wtaczający się nagle z lewej strony.

1.44.    Wykład lub dyskusja jakiegoś pojęcia chce przedstawić jego pozycję w pewnym systemie pojęciowym.

1.45.    Pojęcie, które nie może być zdefiniowane, można ewentualnie objaśnić przez wskazanie na przedmioty, które pod nie podpadają, przez przykładowe podanie desygnatów, przez przytoczenie pojęć podobnych lub wskazanie kontrprzykładów, przeciwstawień lub odpowiednich zastosowań.

Wiele słów- języka potocznego test w swym znaczeniu nieostrych. Tylko tak niedokładnie może ten język o ograniczonym zasobie słów obejmować wciąż nowe przedmioty. Może być wszelako czasem nader pożądane bardziej ostre położenie granic słowom dla dokładniejszego ujęcia jakiegoś stanu przedmiotowego. Jeśli korzysta się wówczas z definicji, by to zwykłe użycie językowe słowa zawęzić, sprecyzować, to mówi się o definicji obostrzającej. Czasami jednak dla pewnego przedmiotu nie ma się w ogóle żadnego stosowanego słowa. Można wtedy znacznie słowa dla pewnego podobnego przedmiotu nieco zmodyfikować i mówi się wówczas o definicji korekcyjnej lub usprawniającej.