wija się. Pozostaje wolne w macicy przez 5 albo 6 dni. ale kiedy jego cały pokarm zostaje zużyty, po to. żeby przeżyć, musi się zagnieździć. Przez ten czas ścianki macicy stały się bardzo miękkie i pulchne, tak że jajeczko ma teraz znakomite podłoże. Jajnik natomiast produkuje hormon progesteron, który jest sprzymierzeńcem jajeczka, gdyż: 1. zapobiega skurczom macicy w normalnym czasie miesiączki, które mogłyby usunąć jajo; 2. przeciwdziała rozwinięciu się innych jaj w jajnikach. Dlatego nie ma owulacji podczas ciąży.
Jeden raz na osiemdziesiąt rodzą się bliźnięta. Istnieją dwie przyczyny ciąży bliźniaczej. Albo zapłodnione jajo dzieli się na dwie części, co powoduje, że zaczyna się rozwijać dwoje dzieci zamiast jednego, albo dwa oddzielne jaja zostały wydalone w okresie owulacji i oba zostały zapłodnione przez dwa różne plemniki. Bliźnięta jednojajowe zawsze są tej samej pici i są niemal identyczne. Bratnie bliźnięta z dwu różnych jaj są do siebie tak podobne, jak na ogól bywa podobne rodzeństwo.
Jedno na dziesięć jaj zapłodnionych bywa uszkodzone i macica je usuwa. Takie „spontaniczne" poronienia mają zwykle miejsce w drugim lub trzecim miesiącu dąży. Nie jest to wina ani ojca, ani matki, i są wszelkie dane na to, że następna dążą będzie normalna.
Pierwsze miesiące dąży
Jest to okres przystosowania się matki do dziecka i dziecka do matki. Cały organizm matki ulega przestawieniu. Często bywa ona bardzo senna i dlatego potrzebuje więcej wypoczynku niż zazwyczaj. Często też jest nerwowa, pobudliwa i plącze bez powodu.
W tym czasie żona potrzebuje po prostu zrozumienia. Mąż musi zdawać sobie sprawę, że jej nieoczekiwane reakcje nie są wynikiem kaprysów ani braku opanowania, leci są wywołane priyczynami biologicznymi. Doda jej otuchy, jeśli będzie często powtarzał, że ją rozumie, i nie będzie robić wyrzutów. Dzięki temu również łatwiej zaakceptuje ona siebie w tej nowej fazie życia.
Często pierwszymi oznakami ciąży bywa kłucie w piersiach, które powiększają się też nieco i wydzielają nieraz białawą lepką substancję. Nazywa się ona siarą i jest przygotowaniem do karmienia dziecka.
Młoda matka zauważy również, że częściej musi oddawać mocz. Przyczyną tego jest nacisk powiększającej się macicy na pęcherz. Macica, normalnie wielkośd dwóch dużych kciuków razem złożonych, pod koniec trzeciego miesiąca ciąży powiększa się do rozmiaru dwóch złożonych razem pięści.
Największym problemem kobiety w tym okresie są mdłości, które może odczuwać zwłaszcza rano. Dzieje się tak dlatego, że nie jadła przez wiele godzin, podczas gdy dziecko ustawicznie czerpało pokarm z jej dała, w ten sposób powodując obniżenie poziomu cukru we krwi Jeśli będzie się starała, żeby Jej żołądek nie był całkowicie pusty, przyniesie jej to z pewnością ulgę. Nie powinna jeść dużo, ale za to częśdej i mniejsze ilości Bardzo może jej tu pomóc mąż, podając rano, nim wstanie ona z łóżka, osłodzoną herbatę z grzanką lub sucharkiem. Czynniki psychologiczne również mogą odgrywać pewną rolę w porannych mdlośdach. Jest to pora, kiedy matka sama potrzebuje matczynej troskli-
W czasie tych pierwszych miesięcy może też mieć apetn na bardzo dziwne potrawy. Mądry mąż nie będzie reagował na jej zachdanki ironicznymi uwagami, ale powinien starać się spełnić je, nawet gdyby musiał zadać sobie nieco trudu. Nic bardziej nie sprzyja podsyceniu miłośd żony niż drobiazgi, które świadczą o tym, że mąż się przejmuje jej samopoczuciem. Oczywiście jest to potrzebne zawsze, ale staje się niezbędne zwłaszcza wtedy, ldedy oczekuje ona