CCF20090831245

Zwierzęce królestwo ducha i oszustwo 467

się za współbiesiadników i że zamiast czystego działania, czy też swoistego działania jednostkowego, wysunięte tu zostało raczej coś, co istnieje także dla innych, czyii jakaś rzecz sama (eine Sache selbst). To, co dokonuje się w obu wypadkach, ma więc, jak widzimy, to samo znaczenie, a znaczenie inne ma tylko w porównaniu z tym znaczeniem, które zostało w danym wypadku przyjęte jako obowiązujące. Świadomość przekonuje się w swym doświadczeniu, żc obie strony są tu momentami równie istotnymi i jednocześnie dowiaduje się, co stanowi natwą rzeczy samej: nie jest ona mianowicie tylko rzeczą (Sache) w przeciwstawieniu do działania w ogóle i działania jednostkowego i nie jest też tylko działaniem w przeciwstawieniu do trwania (Bestehen), działaniem, które byłoby rodzajem wolnym od tych momentów jako swoich gatunków, lecz jest istotą, której byt jest działaniem pojedynczej jednostki oraz wszystkich jednostek i której działanie jest bezpośrednio dla innych, czyli jest rzeczą (Sache), a rzeczą tylko jako działanie każdego i wszystkich: istotą, która jest istotą wszystkich istot, istotą duchową *. Świadomość przekonuje się więc w swym doświadczeniu, że żaden z tych momentów nie jest podmiotem, lecz raczej rozpływa się w ogólnej rzeczy samej (in der allgemeinen Sache selbst). Poszczególne momenty indywidualności, które tej świadomości w jej bezmyślności wydawały się kolejno podmiotem, łączą się w prostą indywidualność, która będąc tą oto indywidualnością jest bezpośrednio również ogólna. Wskutek tego rzecz sama przestaje się zachowywać jak orzecznik i traci określoność pozbawionej życia abstrakcyjnej ogólności] jest raczej substancją przenikniętą indywidualnością. Jest podmiotem, w którym indywidualność występuje zarówno jako ona sama, tzn. jako ta oto indywidualność, jak i jako wszystkie indywidua razem; jest ogólnością będącą bytem tylko jako działanie każdego i wszystkich, jest rzeczywistością w tym sensie, że ta oto świadomość uświadamiają sobie jako swoją własną jednostkową rzeczywistość oraz jako rzeczywistość wszystkich. Czysta rzecz sama jest właśnie tym, co wyżej określiło się jako kategoria: bytem, który jest jaźnią, albo jaźnią, która jest bytem ale — określiło się jako myślenie, które różni się jeszcze od samowiedzy rzeczywistej. Tutaj jednak poszczególne momenty rzeczywistej samowiedzy, o ile nazywamy je jej treścią — celem, działaniem, rzeczywistością —■ oraz o ile nazywamy je jej formą, bytem dla siebie i bytem dla kogoś innego, zostają założone jako tożsame z samą prostą kategorią i kategoria ta dzięki temu staje się zarazem wszelką treścią.

b. Rozum nadający prawa

Istota duchowa jest w sw'oim prostym bycie czystą świadomością i zarazem tą oto jamowiedzą. Pierwotnie określona natura jednostki straciła swoje znaczenie pozytywne, które polegało na tym, że sama w sobie była elementem i celem działania jednostki. Obecnie jest ona już tylko momentem, który został zniesiony,