CCF20091110003

1. j\'owc formy kontroli    21

ność ekonomiczna oznaczałaby wolność od ekonomii -— od bycia .kontrolowanym przez ekonomiczne siły i stosunki; wolność od codziennej walki o byt, od zdobywania , środków do życia. Wolność polityczna oznaczałaby wyzwolenie , jednostek od polityki, nad którą nie mają żadnej skutecznej kontroli. Podobnie wolność intelektualna oznaczałaby odrodzenie się myśli indywidualnej, pochłoniętej dzisiaj przez masową komunikację i indoktrynację, oraz zniesienie „opinii publicznej” wraz z jej twórcami. Nierealne brzmienie tych propozycji, wyraża nic ich utopijny charakter, ale potęgę sił, ktpre hamują ich realizację. Najbardziej skuteczną i trwałą formą walki przeciw wyzwoleniu jest zaszczepienie materialnych i intelektualnych potrzebj które utrwalają przestarzałe formy walki o byt.

Intensywność, zaspokojenie, a nawet charakter ludzkich potrzeb poza. poziomem biologicznym zawsze były wcześniej uwarunkowane. To, iczy możliwość działania lub porzucenia aktywności, używania lub niszczenia, posiadania lub odrzucenia czegoś jest uchwycona jako potrzeba, czy też nie —4- zależy od tego, czy może być ona postrzegana (albo nie) jako pożądana i konieczna dla panujących • instytucji i grup społecznych. W tym sensie judzkie potrzeby są potrzebami historycznymi, a w stopniu, w jakim społeczeństwo wymaga represywnego rozwoju jednostki, same jej potrzeby i ich roszczenie do zaspokojenia podlegają wszechogarniającym krytycznym wzorcom.

Możemy wyróżnić zarówno prawdziwe jak i fałszywe potrzeby,. ^Fltlszywe •”to takie, które są narzucone jednostce w procesie jej represjonowania, iprzcz partykularne interesy. spoleCzne: potrzeby, które utrwalają znój, agresywność, cierpienie i niesprawiedliwość. Ich zaspokojenie mogłoby być Czymś najbardziej przyjemnym dla jednostki, jednak takie szczęście nic jest stanem, który powinien

s

v«»

n

| i i i. 11 u i i. I . i | ■ ■' •    ■ • ■ i .....¹    *

hyc utrzymywany i₍chyonioijy, jeśli służy, .on. zahamowaniu rozwoju /(lotności (jej własnej luli innych ludzi) do , rozpoznania choroby, całości i uchwycenia szans wyleczenia. Rezultatem jest wtedy euforia w nieszczęściu. Większość przeważających potrzeb wypoczynku, zabawy, zachowywania się i kpnsununyania zgodnie z, tym, co,zal<:ca reklama, kochania i , nienawidzenia, lego, co. kochają i nienawidzą inni, należy do lej kategorii potrzeb fałszywych.

I akie potrzeby posiadaj;} społeczna treść i hmkcję, które są jifdotcriTjjnóyyane,przez zewnętrzne siły, nad którymi jednostka nie ma żadnej kontroli; rozwój i zaspokojenie tycli potrzeb, są hclcronomięzne, Bez względu na to, jak bardzo takie potrzeby, odtworzone i wzmocnione przez warunki egzystencji, mogą stać się własnymi potrzebami jednostki; bez względu na to, jak bardzo identyfikuje się , ona z nimi i odnajduje siebie, i yv ich zaspokajaniu* są, one nadal tym, czym były, od początku — wytworami społeczeństwa, którego dominujący interes wymaga re-

pr(jsjouowania_1it,    ,, .    ..........

l Przewagą potrzeb, rcprcsywnycli jest faktem dokonanym, akceptowanym w niewiedzy i klęsce, lecz faktem, który trzeba pmieważnić zarówno w interesie jednostki szczęśliwej, jak i, tych wszystkich, których nędza jest ceną jej usatysfakcjonowania. Jedynymi potrzebami, które n^ osiągniętym pozioniie kultury bezwarunkowo domagają się zaspokojenia, są,. potrzeby, życiowe .-t—. pożywienie* ubraniy, mieszkanie. Zaspokojenie tych potrzeb jest wstępnym Wai unkicną dla, spełnienia wszystkich potrzeb, żarów? no tych riicwysublimowanych jak i tych wysublimowanych-, ,    p.• • - ^.......

Dla każdej świadomości i sumienia, dla każdego doświadczenia, ^tprę. nię(akceptuje panującego interesu, spoi