54
• zapis liczby w formie części ułamkowej - mantysy oraz wykładnika potęgi podstawy systemu czyli cechy,
• system pozycyjno-wagowy.
Kodowanie liczb rzeczywistych w systemie cecha-mantysa nazywa się również systemem zmiennoprzecinkowym.
W zapisie zmiennoprzecinkowym stosuje się ogólny wzór: L = M x NE, gdzie:
M - mantysa, która musi należeć do przedziału <0.1, 1), czyli pierwszy znak po przecinku musi być różny od zera,
N - podstawa systemu,
E - cecha, tj. wykładnik potęgi odpowiadający za przesunięcie przecinka tak, aby powstała mantysa.
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
+ - \______cecha_____/ \______mantysa
Rys. 2.9. Sposób podziału bitów między cechę i mantysę w systemie zmiennoprzecinkowym
Zakres zapisywanych liczb określony jest przez liczbę bajtów przyznanych na cechę, natomiast o dokładności decyduje liczba bajtów przeznaczonych na mantysę. Dodatkowo mantysa ma określany znak za pomocą systemu znak-moduł (rys. 2.9), natomiast znak cechy określa się systemem uzupełnień.
Organizacja IEEE przedstawiła standardy kodowania liczb rzeczywistych na 3-bajtach (licząc od MSB):
1 -bit - znak mantysy,
8-bitów - cecha,
23-bity - mantysa,
oraz 8-bajtach (liczby podwójnej precyzji):
I- bit - znak mantysy,
II- bitów -cecha,
52-bity - mantysa.
Przykład: Zapiszemy teraz w postaci binarnej liczbę 425.1 (rys. 2.10)
2° 0.1ao) = 1/16+1/32+1/256+1/512+1/4096+1/8192+1/65536
= 0.0999908 = 0.0001100110011001(2)
3° 425.1 = 110101001. 0001100110011001(2) stałoprzecinkowo
4° 425.1 = 0.1101010010001100110011001(2) x210
5° E = 10(10) = 1010,2), M = 1101010010001100110011001