teorii uznaje się, że zarówno pryncypał, jak i agent są motywowani interesem własnym, nie zaś interesem całego przedsiębiorstwa czy jego właściciela. Inaczej mówiąc, agent, działając w warunkach posiadanych informacji i zasada wynagradzania, wybiera wariant postępowania najbardziej użyteczny dla siebie, dążąc do zmaksymalizowania własnej korzyści. Pryncypał natomiast szuka takich bodźców motywujących agenta, by ten maksymalnie przysporzył korzyści właśnie j emu.
Teoria ta zwraca szczególną uwagę na fakt, że poszczególne grupy podmiotów działają w warunkach niepewności, co powoduje, że niemożliwym staje się określenie właściwej (deterministycznej) relacji łączącej nakłady poniesione przez poszczególne grupy podmiotów a osiąganymi przez nie wynika. Utrudnia to w praktyce ustalenie odpowiedniego systemu wynagrodzeń pracowników w organizacji. Według tej teorii wynagrodzenia (kontrakt) agenta powinno zależeć od: (1 )przewidywanego wyniku (wysokość zysku, wielkość sprzedaży, oszczędność kosztów) lub (2) sposobu zachowania/działania agenta (np. liczba godzin pracy przepracowanych w przedsiębiorstwie).
e. TEORIA ZASOBOWA PRZEDSIĘBIORSTWA. Teoria ta zakłada, że firma stanowi zbiór zasobów i umiejętności. Nie ma dwóch przedsiębiorstw o takich samych zbiorach zasobów i
4
umiejętności, ze względu na ich różnorodność oraz niepowtarzalność procesów ich kształtowania (szczególne umiejętności). Zasoby i umiejętności determinują skuteczność i efektywność przedsiębiorstwa w zakresie realizacji swoich celów. Przedsiębiorstwo będzie działać tym efektywniej, im ma bardziej odpowiednie do swojej strategii zasoby i umiejętności. Zasoby są definiowane jako zbiór czynników wytwórczych posiadanych lub kontrolowanych przez firmę. Zasoby mogą być zamienione na produkty finalne lub usługi, a dzieje się to przy aktywnym udziale innych zasobów lub umiejętności firmy. Najbardziej ogólnie zasoby dzieli się na materialne i niematerialne. Zasoby materialne to składniki majątkowe odzwierciedlone w bilansie firmy i stosunkowo łatwo podlegające wycenie. Do zasobów niematerialnych zalicza się: markę handlową, reputację, kontakty z klientami i inne składniki, które są trudne do wyceny za pomocą cen rynkowych. Firma może starać się uzyskiwać przewagę konkurencyjną na dwa sposoby: poprzez budowanie zasobów lub poprzez ich lewarowanie. Budowanie zasobów i umiejętności polega na tworzeniu lub nabywaniu nowych zasobów i umiejętności. W krótkim okresie zaleca się też, by firmy budowały strategie oparte na posiadanych już, kluczowych umiejętnościach. W dłuższym okresie konieczne jest stałe doskonalenie zasobów i umiejętności. Lewarowanie zasobów i umiejętności polega na umiejętnym ich wykorzystaniu do zaistnienia na innych, nowych rynkach.
f. KOMPETENCYJNA TEORIA PRZEDSIĘBIORSTWA (KONCEPCJA FIRMY UCZĄCEJ SIĘ).
Literatura:
8