1440 CZĘŚĆ III Ortopedia
nia. Po usunięciu rozdrobnionego piata wprowadzić kiretę i sprawdzić, czy na brzegach uszkodzenia nie pozostały resztki chrząstki. Usprawnić procesy gojenia., opracowując brzegi uszkodzenia pod kątem 90° do powierzchni stawowej i kości podchrzęstnej. Wprowadzić ręczny frez i wykonać artroplastykę sposobem cbrczji lub metoda mikrozłamań. Zamknąć napływ płynu do stawu i obserwować, czy krwav/ienie w miejscu artro-plasyki jest wystarczające. Wypłukać i zamknąć staw rutynowo.
Wybór dostępu zależy od preferencji chirurga (patrz przyrzepkowe dostępy boczne i przyśrodkowe).
.Niezależnie od techniki wykorzystanej do ekspozycji, zbadać odpowiedni kłykieć kości udowej i usunąć płat chrząstki. Przeprowadzić kiretaż, aby usunąć fragmenty chrząstki z brzegów uszkodzenia. Przed zamknięciem powtórnie wypłukać staw, usuwając pozostałe resztki drobin tkankowych.
Usunięcie tłuszczu podrzepkowego podczas ar-troslcopii wymaga użycia resektora elektrycznego. Ręczny łub elektryczny frez jest przydatny do wy- ® drapania (abrazji) powierzchni kości podchrzęstnej. Mikroszpikulce i pobij ale są niezbędne do wykonania mikrozłamań. Kiretę kostną wykorzystuje się podczas zabiegów z innych dostępów w-celu wyły-żeczkowania brzegów uszkodzenia.
Po artroskopii nie zakłada się opatrunku, tak długo jak z portów wypływa wysięk. Po zabiegu artrotomii przez 3-5 dni kończyna może być osłaniana opatrunkiem wzmacniającym tkanki miękkie. Przez 6 tyg. ruch ogranicza się do spacerów na ęnyczy i swoistych zabiegów fizykoterapeutycznych (patrz tab. 33-16); w ciągu kolejnych 6 tyg. zwierzę powinno stopniowo wracać do pełnej i swobodnej aktywności ruchowej.
Prognoza zależy od rozległości uszkodzenia i obecności wtórnych zmian degeneracyjnych. Psy leczone konserwatywnie zazwyczaj miewają okresowe nawroty kulawizny. Dochodzi u nich do nieuniknionych, ciągle postępujących zmian degeneracyjnych stawu. Leczenie chirurgiczne znacznie popraWia funkcję kończyny, lecz po wysiłku kulawizna może się ponownie ujawniać. Osteoarthntis w wielu przypadkach rozwija się dalej, nawet po zabiegu usunięcia wolnego fragmentu chrząstki i wymaga dalszego leczenia. Kulawizna jest zwykle nieznaczna i pojawia się.jedynie okresowo. Wykorzystanie autogennych przeszczepów kostno-chrzestnych w przypadku ubytków chrząstki może usprawnić zdrowienie.
Uszkodzenia więzadeł stawu stępowego mogą wynikać zarówno z uszkodzenia samej ich struktury jak również otaczających stawów: stępowo-pod-udziowego, międzystępowego bliższego, międzystę-powego dalszego lub też stępowo-śródstopowego. Zwichnięcie oznacza całkowite rozdzielenie jednej i drugiej powierzchni stawowej, nadwichnięcie zaś rozdzielenie częściowe lub niekompletne. Termin varus (szpotawość) określa odchylenie kończyny do wewnątrz, valgus (koślawość) - na zewnątrz. Urazy ścinające, działające w tej okolicy, mogą wywoływać uszkodzenia mające charakter otarć, ran z ubytkiem skóry, więzadeł, a nawet kości.
Uszkodzenia więzadeł stawu skokowego są zazwyczaj rezultatem ostrych urazów, np. na skutek wypadków komunikacyjnych. Większość obrażeń to otwarte otarcia, z większym lub mniejszym ubytkiem tkanek miękkich bądź też kości. Tego typu uszkodzenia obejmują zazwyczaj staw stępowo-podudziowy, związane są z ciężkimi otarciami tkanek miękkich i kostek; zdarzają się zwykle, kiedy kończyna uwięźnie pod oponą samochodu. Uszkodzenia taicie obejmować mogą zarówno boczną, jak i przyśrodkową powierzchnię stawu skokowego, najczęściej jednak doryczą obszaru przyśrodkowego. Nadwichnięcie jest rezultatem uszkodzenia kompleksu przyśrodkowego lub bocznego więzadeł pobocznych, a także złamań kostki bocznej lub przyśrodkowej. Zwichnięcie najczęściej spowodowane jest uszkodzeniem obu kompleksów więzadeł pobocznych - bocznego i przyśrodkowego, złamaniem obu kostek, złamaniem jednej kostki i obrażeniem przeciwległego kompleksu więzadeł. Wiele między-stępowych uszkodzeń stanowi rezultat rozerwania połączeń więzadłowych pomiędzy poszczególnymi piętrami stawu. Najczęściej występują nadwichmęcia i zwichnięcia stawu, międzystępowego bliższego oraz zwichnięcia stawu stępowo-śródstopowego,
Obraz kliniczny
Predyspozycje. Zaburzenie może dotyczyć zarówno psów, jak i kotów w każdym wieku, niezależnie od rasy lub płci.
Badanie podmiotowe. U większości zwierząt odnotowywana jest silna kulawizna z brakiem obarczania chorej kończyny Niektóre z nich mają dodatkowo otwarte rany okolicy stawu skokowego.
Badanie przedmiotowe
Całkowite zwichnięcie stawu skokowego jest łatwe do rozpoznania; zwierzę nie obarcza chorej kończyny,