vv'c w&ffyjtiiiich Kwbąjadi M^trz^u, nkzależiuc od pierwotnej prz)VM|| wuwym zr«*»uktetn jest nfc\\ydołność metabolizmu komórek, które ni#. brać i krwi i zuty&cowaó odpowiedniej do ich zapotrzebowania mettl ilości cieou. Stosowana w praktyce klasyfikacja wstrząsu opiera się na pu .yeoKxt>itunk'soych. a zaburzenia na szczeblu narządowym, tkankowymi'
k<nvvw są podobne p, & %
Heotodym/rucnue wstreąę jest stanem w którym upośledzona jęęt zdolni pteaji okhću sezcowosa,iCz*mowe$ś» do ostrego rahuntema honiousta^u wer spowodowanego urazem, zakażeniem lub innym czynnikteni upływając^ pufcanosc ausuawą serca i cisaiemr tętnicze krwi. Chociaż perfuzja (jq I zafezy równa od mdcrokrążenia i czynników komórkowych, to jej i gą bycoptsaae naiaMwi ośnicnia układowego knri i pojemności minutę jako ótaZcp czynaoSo uktedu sercowo-oaaynrowego {4, 9, W].
Cńoaetmr apzacaejęstwe astay^ obniżane co jest lednym g£§_ _
utnui mulił asmentc tętniczezaićJ
n—nwyi serca i oparu nanyinonirgn wg wzoru:
CO = (MAF— C\T}SYR
npye—af mramaow* serca nie jest bezpośrednio zależna od i_ JB^J0BKXgo< Wartość hlAP ma jrrimł istocny wpływ na mechanizm dc ta i*? pnąemmośc omaanową *ta ipctfuiję tkankową pośrednio przez niechi atanwegrrbzcp krążsam.
ttopąiwmr warroso rwnirota tętniczego aa odpowiednim poziomie,] karate ośpoyemmośo maaaśzmej serca, może mieć wpływ om prawidłowość i jp aneządomej. gdyż kśyska naczyniowe narządów mają zróżnicowane wal a—żan pezbizyjnego wyymgftnrgo do ich prawidłowego funkcjonowania, j i atnr mń eodnmśr ■■nwi jpilarjiprzepływu kiwi w szerokim zakresie, kŁ4f w iabr ąpcabk aby speśaić swoje potrzeby metaboliczne. Niemożność U mama*pozbiega i >frrąr'lyorfr —la^mrgpimnimałncyodlatkuitan^a^ aągabagji srtdmego i petftnyjnego ciśnienia wskazuje na bardzo duże zmianyg emw.w: arres Farmakotogjczoc wspomaganie ciśnienia tętnic
IfH
WMi** *»»». ----
CJaJąoo perfundowane (9].
Igkenle pojemności minutowej serca we wstrząsie polega na jego wpływie na Kcmość perfuzji tkankowej. Pojemność minutowa serca (CO) determinowana iobjętością wyrzutową (SV) i częstością pracy serca (HR) według wzoru:
Bm • HR X SV
Objętość wyrzutowa, będąca miarą wydolności pompy sercowej, zależy od oblania wstępnego (preload), następczego (afterload) i kurcz!iwości mięśnia (8). Preload (obciążenie wstępne) określa stopień rozciągnięcia włókien mięśnia pwego w rozkurczu i zależy od objętości końcowo-rozkurczowej. W praktyce dno jest je zmierzyć, dlatego szacuje się jego wielkość na podstawie pomiaru ci-jjema końcowo-rozkurczowego w komorach serca. Preload zależy od objętości ■ krążącej, napięcia żylnego, kurczliwości przedsionków serca i ciśnienia łatce piersiowej. Preload jest podwyższony we wstrząsie kardiogennym i ob-kcyjnym, a obniżony we wstrząsie hipowolemicznym i dystrybucyjnym.
Afterload (obciążenie następcze) określa sumę sil przeciwstawiających się nitowi knvi z komór serca, które zmniejszają wielkość i szybkość kurczliwo-herca. Znacznie podwyższony afterload (tętniak rozwarstwiający aorty, zator lnicy płucnej) powoduje wstrząs obstrukcyjny. Nie ma precyzyjnej metody pomni wartości afterload — najczęściej w praktyce szacuje się ją na podstawie eny systemowego oporu naczyniowego (SVR). Afterload jest podwyższony uogólnionej miażdżycy, zwężeniu zastawki aorty, uogólnionej zatorowości U chorych z nadciśnieniem tętniczym. Lewokomorowy afterload jest obniżony jp stosowanie leków rozszerzających naczynia (nitrogliceryna) i przez poduszone cis ni eme w klatce ptgTSlUWt j pod......wowewia wcalyliirji mech a -
ej (IPPV + PEHP), które równocześnie podwyższa obciążenie następcze wej komory.
Kurczliwość serca określa zdolność włókien mięśniowych serca do skurczu Określonych warunkach obciążenia. Jest uwarunkowana stanem mięśnia i aktyw wspólczuiną. W stanach patologicznych, w tym w przebiegu wstrząsu kardio zinego, kurczliwość serca jest osłabiona \V wyniku hipoperfuzji i niedotlenienia, rodzenia komórek mięśniowych (reperfuzja, zapalenie mięśniu sercowego), grasicy oraz działania specyficznych substancji depresyjnych (sepsa, wstrząs sep-iy). W praktyce kurczliwość serca ocenia się na podstawie obliczenia stosunku fcartości szczytowego ciśnienia skurczowego do końcowo-skurczowcj objętości ko toory, którą najlepiej zmierzyć za pomocą echokardiografii.
C Wpływ obciążenia wstępnego, następczego i kurczliwości na objętość wy-rzu |ową i pojemność minutową serca obrazuje krzywa Franka-Sterlinga, kto*a w Jeżności od ich wartości może być przesunięta w lewo (zwiększenie kuicahwoact. zmniejszenie afterload) lub w prawo (zmniejszenie kurczliwości, afterload) [11,12].