DSC00941

rezygnację z poparcia dla Zapolyów na Węgrzech Zygmunt August uzyskał ośwladczonie o pomocy ze strony Ferdynanda I, co wzmocniło Jego pozycję w kraju^as. Bezsprzecznie Habsburgowie wynieśli z tego układu większo korzyści, gdyż zabezpieczyli się od Interwencji polskiej na Węgrzech, uniemożliwili udzielenie poparcia protestantom niemieckim, a równocześnie zaczęli przygotowywać tobie grunt pod ewentualno sukcesję Ironu polskiego. Jak wynika z depesz ambasadora weneckiego, na dworze Ferdynanda już w 2550 r. panowało przekonanie, żo Zygmunt August nie będzie miał potomków. Właśnie z tymi nadziejami wiązano projekt małżeństwa orcyksięda Ferdynanda z jedną z sióstr Zygmunta Augusta ^,n.

Okres przyjaznych stosunków między dworom habsburskim a królem polskim zakończył się dość szybko, gdyż Ferdynand I nic dotrzymał warunków umowy zawartej 19 VII 1551 r. z królową węgierską Izabelą w Alba Julia, w myśl której Znpolyowic mieli w zamian za zrzeczenie się Siedmiogrodu otrzymać księstwo opolskie oraz odpowiednio zabezpieczenie finansowe. Skłoniło to Izabelę do powrotu do Polski, co stało się początkiem długich przetargów dyplomatycznych ze strony dworu habsburskiego, mających na celu niedopuszczenie Zapolyów do Siodmfogrodu ^ł7.

Pajewski sadził, że Zygmunt August niechętnie odnosił się do tej sprawy, tymczasem Siedmiogród był dla mego środkiem nacisku na dwór habsburski i stwarzał mu możliwość odegrania roli mediatora. Dla Ferdynanda I sprawa Siedmiogrodu była bardzo ważna, gdyż jak donosił o tym w liście do Karola V z 1550 r.. Siedmiogród jest krajem o dużych zasobach gospodarczych. Ponadto z uwagi na swe położenie łatwo z Siedmiogrodu opanować tereny węgierskie, a o wielo trudniej uczynić to od strony Węgier ^tó.

Tymczasem sytuacja Habsburgów uległa pogorszeniu, gdyż 15 I 1552 r. doszło do układu Henryka II z protestantami niemieckimi, na którego podstawie w zamian za pomoc w obronie wolności niemieckich Francja miała otrzymać Metz, Toul i Verdun *». Wtedy to wskutek na-

zwiechen Ferdinand I. nnd Sigismund II. August eon Polen MJOG, t, 89, 1981, s. 23—51). Por. też Z. W u r s l, Lcgacja Stanisława Hozjusza do cesarza Karola \ i króla Ferdynanda I to 1549 roku (Przowodnlk Naukowy i Literacki, R. 31, 1903 s. 1, 97, 193, 289, 389, 481, 577, 673).

^UJ. Szujski, Stosunki dyplomatyczne Zygmunta Augusta r domem austriae kim 11548—1572) (Dzieła, S. U, t. V. Opowiadania i roztrząsania, t. 1, Kraków 1889 s. 364—365).