DSC00999 (2)

1 i ni czy c.zio wieKO i praca airir

1 i ni czy c.zio wieKO i praca airir

Działanie wzmacniacza przeciwprądowego

Hipertoniczny mocz u człowieka i innych ssaków powstaje dzięki działaniu tzw. mechanizmu wzmacniaczy przeciwprqdowych oraz wymienników przeciwprądowych. Ramiona pętli nefronu to tzw. wzmacniacze przeciwprądowe. Mocz płynie w nich w przeciwnych kierunkach. Z ramienia zstępującego na drodze osmozy woda wydostaje się do przestrzeni okołokanalikowej, lecz nie przenika do ramienia wstępującego, które jest dla niej nieprzepuszczalne. W tym czasie komórki ramienia wstępującego zaczynają aktywnie transportować jony sodu do przestrzeni okołokanalikowej. Mocz zatem, który płynie w górę ramieniem wstępującym, oddaje sód, zwiększając tym samym stężenie płynu tkankowego, co powoduje wzmożone oddawanie wody przez mocz płynący w dół kanalikiem zstępującym.

Wybrane parametry badania moczu Wydalanie niektórych głównych składników moczu

Barwa - słomkowa lub jasnosłomkowa (brązowa może sugerować problemy z pęcherzykiem żółciowym, a nawet żółtaczkę; mętno-czerwona może oznaczać krwiomocz; pomarańczowa może być skutkiem zażywania leków)

Odczyn - kwaśny lub obojętny (pH 4,5-7,5) Cukier - brak (maks. 0,84 mmol/dm³)

Białko - brak Bilirubina - brak Urobilinogen - w normie (bilirubina i urobilinogen są różnymi produktami przemian hemoglobiny)

Ciała ketonowe - brak (maks. 0,5 mmol/dm³) Osad moczu:

r.aołónki - pojedyncze, krwinki czerwone — do kilku w polu widzenia, krwinki białe - kilka w polu widzenia

Składnik moczu	Wydalanie (w g na dobę)
Woda	600-2500
Mocznik	33,0
Kwas moczowy	0,6
Kreatynina	1,0
Siarczany	2,0
Fosforany	1,7
Chlorki	7,0
Amoniak	0,7
Potas	2,5
Sód	6,0
Wapń	0,2
Magnez	0,2

Źródło: Sylwanowicz W., Michajlik A., Ramotowski W Anatomio i fizjologia człowieka. Warszawa 1980

Regulacja hormonalna wydalania

Filtrowanie w kłębuszkac*^- podlega regulacji hormonalnej, co pozwala na płynne regulowanie objętości i składu moczu Hormony wpływające na nefrony to:

^: wazopresyna (ADH); wpływa na akwaporyny (AQP tworzące w błonach komórkowych kanały wodne) nabłonka kanalików zbiorczych - w ten sposób ściana kanalika zbiorczego staje się silnie przepuszczalna dla wody (por. s. 201),

*    renina (wydalana przez aparat przykłębu&zkowy, aktywizuje układ renina-angiotensyna-aldo-steron, co powoduje wzrost resorpcji Na^f),

*    hormon natriuretyczny (natriuretyczny peptyd przedsionkowy, ANR wydalany w przedsionkach serca, który zwiększa wydalanie Na* z moczem - natriurezę, prowadzi to do spadku objętości krwi i obniżenia jej ciśnienia).