8344044063

Polityka społeczna, praca socjalna i działalność opiekuńcza...

mocno osadzona w kompleksie nauk społecznych, do których w sposób bezdyskusyjny zalicza się także pedagogikę, w tym szczególnie pedagogikę społeczną, oraz psychologię, socjologię i inne nauki. Z tak rozumianą polityką społeczną ściśle wiąże się kategoria pojęciowa „pomoc społeczna", pod którą podkłada się nade wszystko instytucję polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać wykorzystując własne środki, możliwości i uprawnienia¹. Inaczej mówiąc — to zorganizowany system świadczeń i instytucji społecznych, co pozwala w pełni rozwijać ich możliwości oraz sprzyja pomyślności pozostając w harmonii z potrzebami ich rodzin oraz otoczenia.

W tytule niniejszego podrozdziału zaakcentowano także „pracę socjalną", która wprawdzie nie uzyskała jeszcze rangi dyscypliny naukowej, ale mocą odpowiednich rozporządzeń stała się „specjalnością studyjną". Z licznych opracowań wyprowadzić można stwierdzenia:

—    Współcześnie przez pracę socjalną rozumie się działalność skierowaną na pomoc osobom, rodzinom, grupom i środowiskom społecznym w zaspokajaniu ich potrzeb, lepszym dostosowaniu do zasad życia społecznego, poprawie pozycji społecznej, a zatem działalność zapobiegającą procesom marginalizacji społecznej.

—    Nieodłączną cechą pracy socjalnej jest indywidualizacja i kreatywność, rozumiana jako dostosowywanie jej celów i metod do potrzeb i sytuacji konkretnych ludzi, którym służy się pomocą i dostarcza odpowiedniego wsparcia.

—    Praca socjalna jest realizowana głównie w instytucjach pomocy społecznej . Ponadto może być prowadzona w zakładach pracy, w placówkach medycznych, w zakładach karnych, w instytucjach działających na rzecz bezrobotnych oraz w innych sytuacjach życia społecznego.

—    W polskiej Ustawie o pomocy społecznej z 1990 r. (z późn. zm.) praca socjalna definiowana jest jako „działalność zawodowa skierowana na pomoc osobom i rodzinom we wzmocnieniu lub odzyskaniu zdolności do funkcjonowania w społeczeństwie oraz na tworzenie warunków sprzyjających temu celowi".

—    Praca socjalna jest tą dziedziną działań społeczno-zawodowych, której kształt i wymiar wyznaczają różne dyscypliny naukowe i różne koncepcje organizacji życia społecznego. Są to przede wszystkim: polityka społeczna, pedagogika społeczna i pedagogika socjalna, ale także pedagogika pracy i andragogika oraz inne dziedziny wiedzy².

15

1

Leksykon..., a. 118-141.

2

A. Skidmore-Rex, G. Thackeray-Mi 11on, Wproiuadzenie do pracy socjalnej, Katowice 1998.