5
I
Rys. 3a Wyznaczanie położenia środka koła 3* Kolenie ch-akteryrtycznych
zębatego na tle fragmentu zębatki tworząpej, okręgów koła zębatego
C - biegun zazębienia obróbczego.
Rys. 3c. Określanie położenia punktu A i punktu łC Odcinek OK jest promieniem okręgu zasadniczego. Pólprosta A-r bedzie toczyć się bez poślizgu po okręgu zasadniczym.
Rys. 3d. Konstruowanie ewolwenty biegnącej od punktu A w stronę wierzchołków koła zębatego. Na pó (prostej A-r i na okręgu zasadniczym odkłada się jednakowe, krótkie (ok. 8 do 10 mm) odcinki, uzyskując punkty -1, >2, -3 ... na pólprostej i punkty •!*, '2’, '3*... na okręgu
zasadniczym. W punktach okręgu zasadniczego należy wystawić linie styczne w stronę boku zębatki, jako linie prostopadle do odpowiednich promieni okręgu zasadniczego. Punkty A i, A j. y A... znajdujemy odmierzając na liniach
stycznych - odległości od punktów -1-2'. -3\...
\
' Przykładowo, aby znaleźć położenie punktu A >, korzystamy z równości:
odległość od A do -3 • odległość od -3* do A .j. Ostatni punkt wyznaczony w ten sposób powinien znaleźć się poza okręgiem wierzchołków koła.
Rys. 3e. Konstruowanie ewolwenty biegnącej od punktu A w stronę okręgu zasadniczego. Na półprostej A-r i na okręgu zasadniczym odkłada się jednakowe odcinki, uzyskując na półprostej punkty -1, -2, -3 ..., a na okręgu zasadniczym punkty -1’, -2\ -3’.... W punktach okręgu zasadniczego należy wystawić linie styczne w stronę boku zębatki, jako linie prostopadłe do odpowiednich promieni okręgu zasadniczego. Punkty A|, Aj, A),... znajduje się odmierzając na
liniach stycznych odległości od punktów 1’, 2\ 3’.....Przykładowo, aby znaleźć położenie punktu
A), korzystamy z równości:
odległość od A do 3 ■ odległość od 3’ do Aj.
Ostatni punkt ewolwenty wyznaczonej w ten sposób powinien leżeć na okręgu zasadniczym.
Rys. 3f. Początek konstrukcji toru zakreślanego przez środek S zaokrąglenia naroża zębatki. Na linii 0-0 zębatki i na okręgu podziałowym koła należy odłożyć krótkie odcinki (8 do 10 mm) jednakowej długości, uzyskując punkty: na linii 10,11,
12,... a na okręgu punkty 10’, II’, 12’.....
Następnie ostrze cyrkla ustawia się kolejno w punktach 10,.... 20, a grafit cyrkla za każdym razem w punkcie S. Z punktów 10', ..., 20' zakreślamy luki, np. promień luku wykreślonego z punktu 20'jest równy odległości od 20 do S.