DSCN0381

. 56

i tlenu. Wpływ wody jest analogiczny, gdyż zwykle zawiera om rozpuszczone w sobie gazy - tlen i dwutlenek węgla. Dwutiea^ węgla łącząc się z wodą tworzy kwas węglowy, który chociaż jest słabym kwasem* silnie nagryza żelazo i ułatwia łączenie się go z tlenem. Ani sam tlen₉ ani woda, ani sam dwutlenek ^ gla nie wywołują rdzewienia, a nawet łącząc te czynniki po ta nie osiągnie się korozji żelaza, dopiero współdziałanie tych ] trzech czynników jest przyczyną powstawania rdzy. Jeżeli za-stąpi się dwutlenek węgla jakimś innym środkiem kwaśnym, to^! działanie będzie jeszcze silniejsze, np. kwasy, jak kwas solny, siarkowy, octowy, bardzo silnie korodują żelazo. Jeżeli | wodę wygotuje się i pozbawi rozpuszczonego w niej tlenu, umieli ei w niej przedmiot żelazny, a następnie zaleje warstwą stopiJ nego wosku, aby odizolować od powietrza, to znajdujące się ml dnie naczynia żelazo nie będzie ulegało korozji. Jeszcze sil*^: niejsze działanie od wody zwykłej, tzw. słodkiej, mają roztw-* vy_t np. woda morska, i dlatego w budownictwie okrętów stosujjr się specjalne tworzywa o wysokiej odporności chemicznej. Odpot.¹ ność metali na korozję bada się za pomocą: spryskiwania roztw| rami soli rozpylonymi w postaci mgły, albo przez zanurzanie oj pewien czas w roztworach soli.

korozja e 1 e k t x, o. o h. e m i c z n a

Warunkiem powstania tego rodzaju korozji. jest ze tknięcie. '( się metalu z wodnymi roztworami kwasów,, ,£ugów lub soli czyli,: tzw. elektrolitami. Elektrolity , przewodzą prąd elektryczny. Prąd ten pochodzi często z miejsc o niedostatecznej izolacji i albo powstaje samorzutnie wskutek, utworzenia, się tzw. ogniwa loaalnego. Ogniwo lokalne /miejscowe/ składa 3lę z dwóch róż* nyeh metali zanurzonych w elektrolicie, którym może być woda słodka, morska itp. fciędzy metalami takimi przez elektrolit, płynie prąd powodujący rozpuszczenie się jednego z metali. ;

Szczególnie więc niebezpieczne są miejsca, gdzie znajdują się wilgoć i stykają się dwa różne metale; np. żelazo nie dbanie poniklowane szybko rdzewieje, podobnie jak żelazo nie-* szczelne pocynowane lub pokryte nieszczelną powłoką miedzii Cynkowanie chroni natomiast lepiej i nawet nieszczelne ptjwf^ ki cynkowe zabezpieczają stal przed rdzewieniem, niekiedy

Ifl

m

m

’v|

Cl

Zł

wl

r)

~Ą

1

§'i

i

rozja elektrochemiezna powstaje wewnątrz stopu metali, jeżeli zawiera on kryształy o różnym składzie chemicznymi jest to tzw. koroz ją głęboka /międzykrystaliczna/, która na powierzchni może być prawie niewidoczna.

Walka z korozją stanowi obecnie jeden z najpoważniejszych problemów przemysłu ciężkiego. Opracowane zostały różne metody stosowane dla ochrony metali przed nadgryzaniem.

Do zasadniczych sposobów należą;

1.    Stosowanie tworzyw odpornych na korozję jak stal kwasoodpor-na, stop menel albo masy plastyczne.

2.    Pokrywanie warstwami tlenków lub innych związków chemicznych.

3.    Pokrywanie powłokami niemetalicznymi jak emalia, farby, lakiery, tłuszcze, smary, guma, tworzywa sztuczne.

4.    Powłoki metaliczne.

Powłoki składające sie z tlenków lub soli

1.    Oksydowanie polega na otrzymaniu szczelnej warstwy tlenków, nie dopuszczającejt powietrza w głąb metalu. Stal oksyduje się na kolor czarny za pomocą środków chemicznych. Powstaje tlenek żelaza, tzw. magnetyczny. Jednym ze sposobów jest pokrywanie przedmiotu dobrze oczyszczonego z rdzy cienką warstwą oleju lnianego i ogrzewanie na dobrze rozgrzanym koksie. Zabieg powtarza się kilkakrotnie. Stosuje się do narzędzi, części broni itp.

2.    Fosfatyzacja, czyli proces Parkera, polega na pokrywaniu żelaza związkami fosforowymi. Powłoka jest szczelniejsza i bardziej odporna niż przy oksydowaniu.

Powłoki metaliczne

Jako metale ochronne stosowane są: cyna, cynk, kadm, nikiel, I chrom, glin itp. Metody pokrywania zależne są od własności metali, a więc zanurzenie do stopionego metalu /blacha ocynowana i ocynkowana/, natryskiwanie stopionego metalu za pomocą "pistoletu", platerowanie, czyli nawale obywanie cienkiej blaszki metalu ochronnego oraz metody elektrotechniczne, zwane galwa-nizacją, np. niklowanie, chromowanie, srebrzenie, złocenie ze pomocą prądu elektrycznego stałego. Do naczyh przeznaczonych