francja11

202 Przegląd Sejmowy 6(89y2008 Studia i Materiały

ment), tak aby uniknąć nadużyć w tym zakresie. Zgodnie z art. 19 ustawy konstytucyjnej, który uzupełnia art. 44 konstytucji o nowy ustęp, podczas posiedzeń plenarnych i prac w komisjach można korzystać z tego prawa w sposób przewidziany w regulaminach izb i w ramach określonych w ustawie organicznej. Podobnie jak w wielu innych sprawach, reforma konstytucyjna zamiast proponować konkretne rozwiązania, zaledwie otwiera furtkę do późniejszego ich wypracowania. Wskazano jedynie, że do dopuszczalności poprawki w pierwszym czytaniu niezbędne jest, aby pozostawała ona w związku (choćby pośrednim) z tekstem uchwalanej ustawy²⁷. Po czwarte, poszerzono kontrolę nad dopuszczalnością propozycji parlamentarnych (regulacja, o której mowa, nie dotyczy projektów rządowych) oraz poprawek, jeśli naruszałyby podział materii na ustawową i reglamentacyjną(art. 34 i 37 konstytucji), wkraczając w domenę reglamentacyjną. Odtąd nie tylko rząd, ale i przewodniczący izby mogą podnieść kwestię ich niedopuszczalności (opposer l'irrecevabilite).

Konstytucyjnie zagwarantowano parlamentowi czas na rozpatrzenie projektów i propozycji ustaw. Dotychczasowe tempo ujemnie wpływało na jakość prac. Zgodnie z art. 17 ustawy konstytucyjnej (zmieniającym art. 42 konstytucji) między przedłożeniem projektu (propozycji) a jego rozpatrzeniem na posiedzeniu plenarnym (w pierwszym czytaniu) tej z izb, w której projekt złożono, musi upłynąć co najmniej 6 tygodni. Pierwsze czytanie na posiedzeniu plenarnym drugiej izby może mieć miejsce po upływie 4 tygodni od przesłania projektu przez pierwszą izbę²⁸. Terminy te nie mają zastosowania do projektów ustaw budżetowych, ustaw o finansowaniu zabezpieczenia społecznego i ustaw dotyczących stanów nadzwyczajnych oraz w razie przyspieszonej procedury ustawodawczej. W przypadku ustaw organicznych rozpatrywanych w zwykłej procedurze ustawodawczej, art. 21 ustawy konstytucyjnej odsyła do wyżej przedstawionych terminów. Jeśli zastosowano procedurę przyspieszoną między przedłożeniem projektu aj ego rozpatrzeniem na posiedzeniu plenarnym w pierwszym czytaniu przez izbę, do której ten projekt skierowano, musi upłynąć 15 dni.

Autorzy reformy starali się również podnieść efektywność i znaczenie prac komisji parlamentarnych. Ich intencją było, aby prace te stały się „osią” (pivot) procedury legislacyjnej. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 42 ust. 1, „na posiedzeniu plenarnym [w pierwszym czytaniu w izbie, do której skierowano projekt lub propozycję] debata nad projektami i propozycjami ustaw toczy się nad tekstem uchwalonym przez komisje. .. ”²⁹. Wyjątek stanowią projekty ustaw o zmianie konstytucji, ustaw Hhansowych oraz ustaw o Oiansowaniu zabezpieczenia społecznego. W tych przypadkach przedmiotem debaty jest tekst w wersji rządowej. Dotychczas wszystkie projekty ustaw rozpatrywano na posiedzeniu plenarnym w wersji rządowej³⁰. W konsekwencji sprawy czysto techniczne, redakcyjne, znów stawały się przedmiotem dyskusji, niezależnie od stano-

²⁷    Art. 20 ustawy konstytucyjnej uzupełniający ust. 1 art. 45 konstytucji.

²⁸    Komitet Balladura zaproponował termin odpowiednio dwu- i jednomiesięczny (raport Komitetu, s. 49).

²⁹    Art. 17 ustawy konstytucyjnej z 23 lipca 2008 r.

³⁰    Jedynie teksty parlamentarnych propozycji ustawy były rozpatrywane w kształcie wynikającym z prac komisji.